کد مطلب:106202 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:260
پاسخ: با سجع و قافيه سخن گفتن اگر طبيعي و بدون تكلف باشد و روان و [صفحه 66] سليس بوده و بر مستمع گران نيايد دليل بر فصاحت و بلاغت و از محسنات كلام به شمار مي آيد و اگر با سجع و قافيه سخن گفتن عيب و نقص كلام مي بود پس چرا قرآن كريم و احاديث نبوي و كلمات بسياري از فصيحان و بليغان عرب مشتمل بر آن است. در قرآن كريم برخي از سوره ها داراي آهنگ و وزن عجيبي است نظير سوره ي والشمس، والذاريات، والطور، والنجم و... و همچنين بسياري از سخنان رسول اكرم صلي الله عليه و آله و سلم داراي سجع و قافيه ي خاصي است. نظير فرموده ي آن حضرت: (الا ادلكم علي خير اخلاق الدنيا و الاخره؟ تصل من قطعك و تعطي من حرمك و تعفو عمن ظلمك). (تحف العقول ص 45). و نيز فرموده: (افشو السلام و اطعموا الطعام و صلوا الارحام و صلوا بالليل و الناس نيام). و از رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم نقل شده كه فرموده: قيس بن ساعد الايادي گفته است: (ايها الناس اسمعوا وعوا، من عاش مات و من مات فات و كل ما هو آت آت، ليل داج و نهار ساج و سماء ذات ابراج...). بنابراين با سجع و قافيه بودن نهج البلاغه دليل قوت اسناد آن است و نه دليل ضعف آن. [صفحه 67] و همچنين وجود تقسيمهاي عددي در نهج البلاغه موجب هيچ اشكالي نيست زيرا در صدر اسلام اينگونه تقسيمها در سخنان فصيحان و بليغان متعارف بوده و در بسياري از احاديث نبوي نظير آن نقل شده است از آن جمله: در ارشاد القلوب ديلمي ص 233، آمده است: رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرموده: (سته اشياء حسنه و لكنها من سته احسن، العدل حسن و هو من الامراء احسن و الصبر حسن و هو من الفقراء احسن...) «شش چيز خوب است ولي آنها از شش گروه بهتر است: عدالت خوب است و آن از حاكمان بهتر است و صبر خوب است و آن از مستمندان بهتر است و پرهيزگاري خوب است و آن از دانشمندان بهتر است و سخاوتمندي خوب است و آن از ثروتمندان بهتر است و توبه خوب است و آن از جوانان بهتر است و حيا (عفت) خوب است و آن از زنان خوبتر است». و در حديث ديگري آمده است: (معشر المسلمين اياكم و الزنا ففيه ست خصال...). اي مسلمانان از زنا بپرهيزيد همانا در آن شش خصلت است، سه خصلت آن در دنيا و سه خصلت در آخرت، اما آنچه در دنيا است: 1- آبرو را مي ريزد. 2- فقر مي آورد. (موجب تهيدستي مي شود) 3- عمر را كوتاه مي كند. و اما آنچه در آخرت است: [صفحه 68] 1- موجب خشم و غضب الهي است. 2- باعث سختگيري در حساب روز قيامت است. 3- عذاب آتش ابدي را در پي دارد. در تحف العقول نيز حديثي را مي خوانيم كه در بيان بيست و چهار خصلت آمده كه در آن براي هر خصلت چندين ويژگي و علامت ذكر شده است. در احاديث بسيار ديگري اينگونه تقسيمهاي عددي آمده است كساني كه طالب آنها مي باشند به كتاب «الخصال» تاليف شيخ صدوق رحمه الله و «المواعظ العدديه» مراجعه كنند. لازم به ذكر است آنچه از اين قبيل تقسيمها در نهج البلاغه آمده داراي سند معتبر و متواتر است، بنابراين، اين شبهه نيز ناتمام است.
نهج البلاغه داراي سجع و قافيه ي خاصي است و مشتمل بر تقسيمات عددي است نظير «الاستغفار علي سته معان» (استغفار بر شش معني است) و همچنين «الايمان علي اربع دعائم...» ايمان بر چهار پايه استوار است و مانند آن و كسي در صدر اسلام با آن آشنائي نداشته و پس از سپري شدن دوران جاهليت و شكوفائي ادبيات عربي جديد در دوران عباسي و شهرت آن ميان مردم. سيد رضي كتاب نهج البلاغه را بر اين منوال تاليف كرده است.[1].
صفحه 66، 67، 68.