کد مطلب:182643 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:229
ولادت
در تاریخ ولادت علی بن الحسین علیه السلام كه پسر بزرگ امام حسین علیه السلام می باشد، تفاوت دیدگاه فراوان وجود دارد. این تفاوت هم به سال ولادت و هم به روز ولادت حضرت مربوط می شود. برخی دیدگاه ها كه عمده ترین آنها می باشد، مورد بازنگری قرار می گیرد.
بیشتر نویسندگان و منابع معتبر دیرینه و دست اول، ولادت حضرت را در سال 38 هجری در مدینه می نگارند. مانند ابن ثلج بغدادی [1] ، محمد بن سعد [2] ، محمد بن یعقوب كلینی [3] ، شیخ مفید [4] ، ابن جوزی [5] ، مسعودی [6] ، طبرسی [7] ، ابن شهرآشوب [8] ، فتال نیشابوری [9] ، اربیلی [10] .
[ صفحه 17]
ابن خلكان [11] ، علامه حلی [12] ، شهید اول [13] ، ابن صباغ مالكی [14] ، ابن خشاب نحوی [15] ، قندوزی [16] ، و مانند ابن عنبه [17] .
ذهبی تاریخ ولادت حضرت را سال 38 لیكن در «كوفه» می نگارد [18] مناقب سخن دیگری نیز دارد كه علی بن الحسین علیه السلام در كربلا 30 سال و امام باقر علیه السلام 15 سال داشته است. بر اساس این دیدگاه ولادت حضرت در سال سی ام هجری بوده است. [19] .
دیدگاه های دیگری نیز وجود دارد كه ولادت حضرت را در سال 31 [20] و یا 36 و یا 37 [21] و نیز 48 و 49 هجری می نگارند [22] پی آمد دیدگاه اخیر این است كه امام سجاد علیه السلام در حادثه كربلا نوجوان نابالغی بیش نبوده است [23] .
[ صفحه 18]
در مورد روز ولادت نیز تفاوت دیدگاه ها فراوان است. برخی پانزدهم جمادی الاولی [24] و برخی پانزدهم جمادی الثانیه [25] و برخی نهم [26] شعبان عنوان می نمایند. لیكن برخی روز ولادت را همان پنجم شعبان كه مشهورترین است، می نویسند. [27] .
بر این اساس با اطمینان می توان گفت كه ولادت حضرت در سال 38 رخ داده است. گرچه احتمال پیش از سال 38 نیز وجود دارد. اما این كه ولادت حضرت در سال 48 و یا 49 باشد، با شواهد متقن روایایی و تاریخی همخوانی ندارد. زیرا شواهد مورد اطمینان همان دیدگاه نخست، را تأیید می نمایند. افزون بر این كه دلیل هایی كه به این دیدگاه یعنی سال 48، عنوان شده است، همگی خدشه پذیر می باشند. در این فرصت نخست شواهدی كه دیدگاه نخست را تأیید می نماید مطرح ساخته؛ سپس به نقد دلیل های دیدگاه اخیر خواهیم پرداخت.
بیشتر نویسندگان و منابع معتبر دیرینه و دست اول، ولادت حضرت را در سال 38 هجری در مدینه می نگارند. مانند ابن ثلج بغدادی [1] ، محمد بن سعد [2] ، محمد بن یعقوب كلینی [3] ، شیخ مفید [4] ، ابن جوزی [5] ، مسعودی [6] ، طبرسی [7] ، ابن شهرآشوب [8] ، فتال نیشابوری [9] ، اربیلی [10] .
[ صفحه 17]
ابن خلكان [11] ، علامه حلی [12] ، شهید اول [13] ، ابن صباغ مالكی [14] ، ابن خشاب نحوی [15] ، قندوزی [16] ، و مانند ابن عنبه [17] .
ذهبی تاریخ ولادت حضرت را سال 38 لیكن در «كوفه» می نگارد [18] مناقب سخن دیگری نیز دارد كه علی بن الحسین علیه السلام در كربلا 30 سال و امام باقر علیه السلام 15 سال داشته است. بر اساس این دیدگاه ولادت حضرت در سال سی ام هجری بوده است. [19] .
دیدگاه های دیگری نیز وجود دارد كه ولادت حضرت را در سال 31 [20] و یا 36 و یا 37 [21] و نیز 48 و 49 هجری می نگارند [22] پی آمد دیدگاه اخیر این است كه امام سجاد علیه السلام در حادثه كربلا نوجوان نابالغی بیش نبوده است [23] .
[ صفحه 18]
در مورد روز ولادت نیز تفاوت دیدگاه ها فراوان است. برخی پانزدهم جمادی الاولی [24] و برخی پانزدهم جمادی الثانیه [25] و برخی نهم [26] شعبان عنوان می نمایند. لیكن برخی روز ولادت را همان پنجم شعبان كه مشهورترین است، می نویسند. [27] .
بر این اساس با اطمینان می توان گفت كه ولادت حضرت در سال 38 رخ داده است. گرچه احتمال پیش از سال 38 نیز وجود دارد. اما این كه ولادت حضرت در سال 48 و یا 49 باشد، با شواهد متقن روایایی و تاریخی همخوانی ندارد. زیرا شواهد مورد اطمینان همان دیدگاه نخست، را تأیید می نمایند. افزون بر این كه دلیل هایی كه به این دیدگاه یعنی سال 48، عنوان شده است، همگی خدشه پذیر می باشند. در این فرصت نخست شواهدی كه دیدگاه نخست را تأیید می نماید مطرح ساخته؛ سپس به نقد دلیل های دیدگاه اخیر خواهیم پرداخت.
[1] تاريخ الائمه، ص 9 (مجموعه نفيسه، ص 9.
[2] طبقات، ج 5، ص 109 و 114.
[3] كافي، باب مولد علي بن الحسين (ع).
[4] ارشاد، ج 2، ص 137.
[5] تذكره الخواص، ص 324.
[6] مروج الذهب، ج 3، ص 160.
[7] اعلام الوري، ص 15، تاج المواليد، مجموعه نفيسه، ص 112.
[8] مناقب، ج 4، ص 189.
[9] روضه الواعظين، ص 201.
[10] كشف الغمه، ج 2، ص 285.
[11] وفيات الاعيان، ج 3، ص 269 و ج 4، ص 174.
[12] المستجاد، مجموعه نفيسه، ص 406.
[13] دروس، ص 153.
[14] فصول المهمه، ج 2، ص 854.
[15] مواليد اهل البيت، نقل از بحار، ج 46، ص 8.
[16] ينابيع الموده، ج 3، ص 437.
[17] عمده الطالب، ص 173.
[18] شذرات الذهب، ج 1، ص 104.
[19] مناقب، ج 4، ص 187.
[20] اين ديدگاه را مناقب به ديگران نسبت مي دهد، ج 4 ص 189.
[21] مصباح المتهجد، ص 551، مصباح كفعمي، ص 511، اقبال، ص 95، نقل از بحار، ج 46، ص 14، انساب الاشراف، ج 3، ص 362، وي عمر حضرت را 58 سال مي نويسد و شهادت حضرت را سال 94 عنوان مي نمايد.
[22] زندگاني علي بن الحسين (عليهماالسلام)، ص 34.
[23] همان.
[24] مسار الشيعه، ص 36، مجموعه نفيسه، ص 112، مصباح المتهجد، ص 551.
[25] مناقب، ج 4، ص 188، نسبت به كتاب ذخيره، بحار، ج 46، ص 15.
[26] مناقب نسبت به ديگران، مناقب، ج 4، ص 189، و نيز روضه الواعظين، بحار ج 46، ص 13.
[27] فصول المهمه، ج 2، ص 854، دروس، ص 153.