کد مطلب:210858 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:127

ترجمه
فرمود آنچه كه بندگان از نظر صنعت و تعلیم و تعلم آن از اقسام صنایع موجوده مانند كتابت فن خط و نوشتن و فن حساب و تجارت و صناعت و صباغت كه زرگری باشد و زین و برگ اسب سواری و فن بنائی و معماری و جاكت كه بافندگی و قصاوت كه سفید كردن لباس و دوختن لباس سفید است و خیاطی و نقاشی و



[ صفحه 362]



اقسام آن و عكاسی و انواع آن و اقسام آلات و افزاری كه بندگان خدا درباره معیشت و زندگی بدان محتاج می باشند یا از نظر خود فن صنعت یا از نظر آلت بودن و یا از جهت آنكه قوام و بقاء و استواری و كمال صنعت به آنها باشد همه حلال و محلل است یادگرفتن و یاد دادن و ساختن و خرید و فروش همه چیز آن حلال است خواه برای خود یا غیر - اگر چه این آلات را هم بتوان از آن سوءاستفاده كرد و وسیله فساد و عصیان قرار داد باز هم حلال است مانند منشی بودن برای حكام كفر و جور كه نفس عمل حلال است ولی وزر و بال برای آن است كه به ظلم و جور و كفر و شرك اعانت و كمك می كند و بالنتیجه آدمی را از سعادات خود محروم می سازد یا مانند كارد و شمشیر و نیزه و كمان و سلاح های جنگی كه همه برای مصالح دین و دنیای بشری ساخته می شود و باید از آن جهت حفظ ناموس اجتماع و جهاد در راه خدا و دفاع در راه حقوق مشروعه استفاده كرد اما اگر كسی از كارد آشپزخانه یا چاقوی جیب كه برای قلم تراشی و غیره است به قصد سوء علیه دیگری استفاده كرد نفس عمل ساختن حرام نبوده و بلكه وزر و وبال و سوءقصد حرام بوده است.

در هر حال ساختن و اجرت گرفتن و یاد دادن و یاد گرفتن این گونه تسلیحات حلال است و بیمی از آن در نظر شرع نیست ولی حرام وقتی می شود كه به ضرر و خسران خلق و فساد و تباهی و سوءقصد منتهی شود.

در این آموزش و پرورش صنعتی وزر و وبالی بر استاد و شاگرد و هنرمند و صنعتگر نیست بلكه گناه وزر و وبال بر كسی است كه از این سلاح علیه نفوس خلق عمل كند و فساد و تباهی به بار آورد.

اما صنایعی كه از نظر دین حرام است یاد گرفتن و یاد دادن آن صنایعی است كه به فساد و فتنه و كفر و شرك و تباهی منجر گردد مانند ساختن بت ها - بربطها و آلات موسیقی و شطرنج و مجمر آتش پرستان یا صلیب بت پرستان یا بت های مشركین و آنچه شبیه به این آلات باشد كه نفس زكیه آدمی را از صعود به اوج و رقاء كمال و فضیلت بازدارد همه حرام است یا مانند وسایل مشروبات الكلی حرام كه آنچه اختصاص به آنها داشته باشد حرام است و یا آنچه فساد و تباهی بار آورد حرام است و یا آنچه كه هیچ راهی برای صلاح و سداد و كمال و فضیلت در آن نباشد اینگونه صنایع كه یكطرفه برای افساد و تباهی باشد حرام است و شرع اسلام جایز نمی داند آموزش و پرورش این نوع صنایع را مگر آنكه صنعتی باشد كه به یك طریق هم



[ صفحه 363]



برای غیرمفاسد و محرمات استفاده شود مانعی ندارد.

بنابراین آنچه از صنایع عالم صرفا برای هوسرانی و تباهی و فساد ساخته می شود كه هیچ راه صلاحی ندارد در شرع اسلام حرام است و یاد گرفتن و یاد دادن و اجرت گرفتن و كمك در آن نیز حرام است و آنچه از صنایع كه قصد صانع خدمت به خلق از نظر رشد و رقاء تمدن و ترقی و تعالی باشد حلال است و آموزش و پرورش در این مدارس صنعتی اشكال شرعی ندارد و اكتساب معیشت در آن حلال است.