کد مطلب:33739 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:115

درس چهاردهم 69/3/25

بسم الله الرحمن الرحیم

و لا حول و لا قوه الا بالله العلی العظیم

و صلی الله علی سیدنا محمد و آله اجمعین

در نوبتهای پیشین در باب امر به معروف و نهی از منكر سخن گفتیم و بیان كردیم كه چراست كه جامعه ی مسلمین (یا دست كم جامعه ی مسلمین صدر اسلام) بهترین امت در جهان و در تاریخ اند. سر مطلب این است كه در آن جامعه امر به معروف و نهی از منكر روان است و از آن بالاتر، در آن جامعه مجاری ای وجود دارد كه تحقق این امر را ممكن و میسر می سازد.

اینك دنباله ی مطلب:

و امر بالمعروف تكن من اهله و انكر المنكر بیدك و لسانك و باین من فعله بجهدك. و جاهد فی الله حق جهاده. و لا تاخذك

[صفحه 314]

الدین وعود نفسك التصبر علی المكروه و نعم الخلق التصبر فی الحق

امر به معروف كن تا از نیكان باشی، منكر را به دست و زبان منع كن و از هر كس كه كار زشت می كند به قوت دوری كن و در راه خداوند جهاد كن، آنچنان كه شایسته ی جهاد الهی است و مبادا كه ملامت ملامتگران در تو كارگر افتد و تو را از جهاد در راه حق باز دارد. به خاطر حق در ورطه ها پا بگذار. از مشكلات نهراس و در دین تفقه كن و خود را به صبر بر ناگواری ها عادت بده. چه نیكو خلقی است كه آدمی در راه حق اهل تحمل و استقامت باشد.

در این عبارات چند مطلب شایان تامل وجود دارد كه به ما اختصار درباره ی آنها سخن خواهیم گفت:

مطلب نخست، جهاد در راه خداوند و بی اعتنایی به ملامت ملامتگران است. مطلب دوم، تفقه در دین است و مطلب سوم، تحمل تلخی ها و ناگواری ها است.

صفحه 314.

• معنای جهاد در قلمرو اندیشه ی دینی مجاهدت بنده وار است

• راه میان انسان و خداوند یك گام است: پا نهادن بر سر خدایی خود

• یاد مرگ زمینه ساز خداگرایی است

• مرگ عجز وجودی انسان را به او می نمایاند

• مجاهدت در راه خداوند نفی خدایی نفس سركش است

• مجاهده با نفس بسی مشكل تر از مجاهدت در صحنه نبرد بیرونی است

• راه های تقرب به خداوند متنوع است اما قدر مشترك همه این راهها نفی خدایی بندگان است

• از خواهشهای نفس الهی شده نباید پرهیز كرد

• خداوند به مجاهدان فی سبیل الله وعده تضمین شده هدایت داده است

• وعده تضمین شده خداوند، برای مجاهدان وعده ای فرا مذهبی است

• تحقق وعده هدایت خداوندی فقط در گرو مجاهدت خالصانه در راه خداوند است

• مجاهدت عابدانه و راستین روشنایی بخش ضمیر سالك است

• سالك مجاهد البته از هدایت الهی نصیب می یابد ولی معصوم از خطا نخواهد شد

• نشانه های مجاهدان اهل هدایت قابل تشخیص است

• غزالی از مجاهدان فی سبیل الله بود

• جهاد در راه خداوند با حفظ جمیع تعلقات و شوونات ناسازگار است

• مجاهدت ملاصدرا

• مولوی نیز از اهل مجاهدت بود

• ملامت ملامتگران ناآگاهان بی بصیرت را از راه صواب منحرف می كند

• یكی از خواص انزوای صوفیانه ایمنی از ملامت ملامتگران بود

• صبر بر دشواری های سلوك در گرو شیرین كام شدن سالك در طول سلوك است