کد مطلب:369421 جمعه 22 بهمن 1395 آمار بازدید:232
»»» فهرست کتاب
صحيفه ثانيه
پس از حدود هزار سال از نشر صحيفه كامله، مرحوم شيخ حر عاملي صاحب كتاب بي‌نظير وسائل الشيعة تصميم مي‌گيرد دعاهاي ديگر امام سجاد (ع) را جمع آوري و در صحيفه مستقله‌اي تنظيم و ارائه دهد. وي در سال 1053 ق. اين مجموعه را تحت عنوان «صحيفه ثانيه» به پايان مي‌رساند. در اين صحيفه تعداد هفتاد و شش دعاء آورده شده است كه بيست و يك دعاء بر صحيفه كامله افزوده است. گويا قصد ايشان آن بود كه ادعيه ساقط شده در صحيفه كامله را ارائه دهد. زيرا همانگونه كه در مقدمه صحيفه كامله آمده است، دعاهاي حضرت هفتاد و پنج باب بوده و راوي مي‌گويد يازده عدد از دعاها را از دست داده و شصت و چهار دعا را حفظ و نگهداري كرده است. [24] لكن در نسخ مشهوره پنجاه و چهار دعاء وجود دارد. معلوم مي‌شود كه در نسخ متداوله تعداد بيست و يك دعاء از دست رفته است و شيخ حر عاملي به احتمال آنكه همان دعاهاي ساقط شده باشد، همين عدد را افزوده است. به قول افندي (رض)، اين صحيفه شريفه به صورت يك صحيفه عليحده همچون صحيفه كامله در بين مردم خصوصا در خراسان و اطراف آن شايع شد. [25] . صحيفه ثانيه ديگر به گفته صاحب «رياض العلماء» مرحوم افندي، شخص ديگري بر شيخ حر عاملي در اين امر سبقت گرفت و صحيفه ثانيه‌اي نوشت. [26] . شيخ آقا بزرگ نيز مي‌گويد: «بعضي از افاضل معاصر به من اطلاع دادند كه صحيفه ثانيه جمع شده آقاي شيخ محمد بن علي الحرفوشي، معاصر شيخ حر عاملي است و چهار سال قبل از ايشان وفات يافته است.» سپس مي‌گويد: «پس صحيفه شيخ حر عاملي، سومين صحيفه مي‌باشد.» [27] .