کد مطلب:40971 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:537

انتخاب صالح















حضرت علی علیه السلام در سیره حكومتی خویش بسیار مراقب بودند تا افراد صالح و شایسته را برای اداره امور انتخاب كنند و كسانی را كه لیاقت، شایستگی و برتری بیشتری نسبت به سایرین دارند، برای انجام مسئولیت برگزینند. آن حضرت هرگز اجازه نمی دادند والیان ناشایست بر مردم حكومت كنند؛ چنان كه همه افرادی را كه عثمان بر سر كار آورده بود، از كار بركنار نمودند و افرادی را كه شایستگی كافی برای انجام مسئولیت داشتند، بر سر كار آوردند؛ زیرا آنان پست و مقام خود را یا به سبب اشرافیت و یا بازیهای سیاسی به دست آورده بودند. حتی خود معاویه را نیز كه از سران قبیله قریش بود، از كار بركنار نمودند.

ابن عباس می گوید: «وقتی از مكه به مدینه بازگشتم، زمانی بود كه مردم با علی علیه السلام بیعت كرده بودند. به منزل علی علیه السلام رفتم و دیدم مغیرة بن شعبه با حضرت خلوت كرده است. صبر كردم تا مغیره از منزل خارج شد. نزد حضرت رفتم و پرسیدم: مغیره چه می گفت؟ حضرت فرمودند: مغیره دو بار نزد من آمد.

یك بار از من خواست تا معاویه را از كار بركنار نكنم، ولی چون نتیجه ای نگرفت، بار دوم نزد من آمد و از من خواست كه وی را بركنار كنم. ابن عباس گفت: مغیره بار اول از روی خیرخواهی از تو درخواست ابقای معاویه را كرد و بار دوم به تو خیانت ورزید.

حضرت فرمود: حال، چه نصیحتی داری؟ ابن عباس گفت: من نیز از تو می خواهم كه معاویه را ابقا كنی؛ زیرا اگر چنین نكنی، درباره بیعت بازخواست خواهی شد و قتل عثمان را به گردن تو خواهند گذاشت و شام را بر ضد تو خواهند شوراند و از طرف دیگر، من از طلحه و زبیر نیز ایمن نیستم كه بر تو نیاشوبند و عراق را بر ضد تو بسیج نكنند. حضرت فرمود: اینكه گفتی: «صلاح است معاویه را ابقا كنم»؛ به خدا سوگند شك ندارم كه خیرخواهی است، اما زود گذر است و دینم مرا ملزم می سازد كه تمام كارگزاران عثمان را بركنار سازم. اگر پذیرفتند كه به خیر و صلاح خودشان است و اگر نپذیرند سر و كارشان با شمشیر است.

بار دیگر ابن عباس از حضرت خواست كه چند روزی از خلافت كناره گیری كند و بعد كه اوضاع آرام شد باز گردد. چون مردم كسی بهتر از او را ندارند، باز به سراغ او خواهند رفت و دوباره با او بیعت خواهند كرد و یا اینكه معاویه را ابقا كند.

حضرت این بار نیز نپذیرفت و فرمود حتی یك ساعت هم معاویه را ابقا نخواهد كرد.[1] .

بنابراین، آن حضرت به وظیفه سنگین و الهی خودش عمل نمود. امام نه تنها عدالت را فدای امیال و حكومت خویش نكرد، بلكه خود و حكومتش را فدای حق و عدالت كرد. حضرت علی علیه السلام در مورد انتخاب فرد شایسته برای حكومت و ویژگی او چنین می فرمایند: «اَیُّهَا النّاسُ اِنَّ اَحقَّ النّاسِ بِهذَا الاَمرِ اَقْواهُم عَلَیْهِ، و اَعْلَمُهُمْ بِاَمْرِاللّه ِ فیهِ؛[2] ای مردم سزاوارترین كس به حكومت، قوی ترین مردم نسبت به آن و داناترین آنان به فرمان خداوند در مورد آن است.»









    1. تاریخ طبری، محمد بن جریر طبری، ج4، ص439.
    2. نهج البلاغه، خطبه 173.