کد مطلب:62458 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:294

مشورت و نظر خواهی











با توجه به وسعت موضوعات و پیچیدگی مسائل و نیز گستردگی اطلاعات، مدیر به تنهایی قادر به بررسی و شناخت همه مسائل و به دست آوردن همه اطلاعات لازم در مورد یك مسأله و شناسایی جوانب مختلف آن نیست؛در نتیجه نمی توان تصمیم گیری منطقی و درستی را از او انتظار داشت.

مشورت و نظر خواهی از دیگران، به منظور دستیابی به اهداف سازمان از مسائلی است كه امام علی (ع ) بر اهمیت و ضرورت آن تاكید كرده و در برخی از سخنان خویش ضرورت آن را متذكر شده و از استبداد و خودرأیی به شدت نهی كرده است. آن حضرت می فرماید:

من استبد برأیه هلك و من شاور الرجال شاركها فی عقولها؛[1] كسی كه استبداد در رأی داشته باشد هلاك شود؛ و كسی كه با مردان (با تجربه ) به مشورت نشیند در عقل های آن ها شریك شود.

امیر مؤ منان (ع ) به منظور تبیین جایگاه مشورت، آثار و فواید متعدد نظر خواهی از دیگران را مطرح كرده است كه برخی از آن ها عبارتند از: بهره برداری از درخشش افكار دیگران، جلوگیری از نابودی، شناسایی خطاها، دستیابی به راه كارهای مناسب و پیشگیری از پشیمانی.

بدیهی است كه نظر خواهی از هر كس نمی تواند مفید و واجد موفقیت باشد. بر این اساس، امام علی (ع ) ویژگی ها و خصوصیات زیرا را به عنوان شرایط كسی كه قرار است طرف مشورت قرار گیرد، مطرح كرده است:

خداترسی، خردمندی و عقل، داشتن تجربه و تخصص در موضوع مورد مشورت، راستگویی و پرهیز از دروغ، بخیل نبودن، داشتن شجاعت، و حریص نبودن.

حضرت علی (ع ) با وجود آن كه از اندیشه كامل خدادادی بهره مند بود، به طوری كه این موهبت الهی، ایشان را از مشورت و نظر خواهی بی نیاز می كرد؛ ولی با این حال، در كارهای مختلف با دیگران به رایزنی و مشورت می پرداخت.

ذكر این نكته ضروری است كه مشورت و رایزنی با دیگران بدان معنا نیست كه تصمیم گیری الزاما باید طبق نظر افرادی صورت پذیرد كه با آنان مشورت می شود.

امام علی (ع ) خطاب به ابن عباس، یكی از مشاوران خود، می فرماید

لك أن تشیر علی وأری فان عصیتك فاطعنی؛تو حق داری كه نظر مشورتی خود را به من بگویی و من روی آن می اندیشم؛پس اگر بر خلاف نظر تو تصمیم گرفتم، باید از من اطاعت كنی.









    1. همان، حكمت 161.