کد مطلب:62479 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:261

افزایش بهره وری











سازمان همواره تلاش می كند كه از منابع و امكانات خود به صورت مناسب و بهینه استفاده كند. محدودیت منابع و امكانات سازمان، ضرورت این تلاش را دو چندان كرده، و توجه مدیران سازمان را به این نكته جلب می كند كه باید همواره سعی كنند تا از منابع موجود سازمان به نحو شایسته و مطلوب استفاده نمایند. بدیهی است كه استفاده بهینه و بهره وری مناسب از امكانات سازمان، زمانی میسر خواهد شد كه مدیران برای استفاده درست از منابع و امكانات آن، و تخصیص منابع به بخش های مختلف سازمان، به صورت دقیق و منسجم برنامه ریزی كنند تا بتواند از هدر رفتن منابع و امكانات موجود جلوگیری نمایند؛ زیرا در سایه برنامه ریزی مؤ ثر و كارآمد است كه می توان از امكانات و توانایی های بالفعل و بالقوه سازمان را به درستی شناخته و برای بهره وری مناسب از آن ها تلاش ‍ نمود.

بنابراین، برنامه ریزی، بهره وری سازمان را افزایش داده و به سازمان و مدیران آن كمك می كند كه از منابع و امكانات موجود به صورت مطلوب و مناسب استفاده كنند و دچار كمبود و فقر منابع و امكانات نشوند.

امیر مؤ منان (ع ) در یكی از بیانات خود، این حقیقت را متذكر شده و می فرماید:

لافقر مع حسن تدبیر؛[1] با برنامه ریزی نیكو، فقر (و كمبود امكانات ) وجود نخواهد داشت.

از این سخن استفاده می شود كه برنامه ریزی نه تنها از هدر رفتن منابع و امكانات موجود و سازمان جلوگیری می كند؛ بلكه باعث می شود كه سازمان، به جذب امكانات و منابع دیگر بپردازد؛ زیرا هر سازمان علاوه بر منابع موجود و بالفعل خود، منابع بالقوه ای نیز دارد كه تنها با برنامه ریزی دقیق و اصولی می تواند آن ها را به دست آورد، و میزان بهره وری را تا حد زیادی افزایش دهد.

روشن است كه منابع و امكانات، تأثیر فراوانی بر كارآیی و اثر بخشی سازمان دارد، و هر چه منابع و امكانات بیش تری در اختیار سازمان باشد، میزان موفقیت و پیشرفت سازمان نیز افزایش خواهد یافت؛لیكن آنچه بیش از وجود منابع و امكانات می تواند سازمان را یاری رساند، استفاده بهینه و بهره وری مناسب از امكانات موجود است. این نكته ای است كه امام علی (ع ) در یكی دیگر از سخنان خود آن را متذكر شده و می فرماید:

القلیل مع التدبیر أبقی من الكثیر مع التبذیر؛[2] (امكانات كمی كه با تدبیر مورد استفاده قرار گیرد، از (امكانات ) بسیاری كه با اسراف همراه باشد ماندگار است.

امیر مؤ منان (ع ) در یكی از سخنان خود، برنامه ریزی صحیح و اصولی را زمینه ساز افزایش امكانات و سود آوری؛و سوء تدبیر را موجب از دست رفتن امكانات و سرمایه فراوان دانسته و می فرماید:

حسن التدبیر ینمی قلیل المال و سوء التدبیر یفنی كثیره؛[3] برنامه ریزی خوب، مال (و امكانات ) كم را افزایش می دهد، و برنامه ریزی بد اموال (و امكانات ) زیاد را از بین می برد.

بنابراین، توجه ویژه مدیران سازمان بایستی به برنامه ریزی مناسب و صحیح برای استفاده بهینه و مناسب از امكانات معطوف باشد، نه به داشتن بیش از حد امكانات و منابع، و اسراف و زیاده روی در استفاده از آن ها.









    1. همان، حدیث 10920.
    2. همان، حدیث 1948.
    3. همان، ص 4833.