کد مطلب:62613 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:242

عشق و محبت، قطع نظر از اينكه از چه نوعي باشد (حيواني جنسي باشد يا حيواني نسلي و يا انساني) و قطع نظر از اينكه محبوب داراي چه صفات و مزايايي باشد، (دلير و دلاور باشد، هنرمند باشد يا عالم و يا داراي اخلاق و آداب و صفات مخصوص باشد) انسان را از خودي و خودپرستي بيرون مي برد. خودپرستي محدوديت و حصار است. عشق به غير مطلقا اين حصار را مي شكند. تا انسان از خود بيرون نرفته است ضعيف است و ترسو و بخيل و حسود و بدخواه و كم صبر و خودپسند و متكبر، روحش برق و لمعاني ندارد، نشاط و هيجان ندارد، هميشه سرد است و خاموش، اما همينكه از «خود» پا بيرون نهاد و حصار خودي را شكست اين خصائل و صفات زشت نيز نابود مي گردد.

هر كه را جامه زعشقي چاك شد
او ز حرص و عيب كلي پاك شد

خودپرستي به مفهومي كه بايد از بين برود يك امر وجودي نيست، يعني نه اينست كه انسان بايد علاقه وجودي نسبت به خود

[صفحه 50]

را از بين ببرد تا از خودپرستي برهد. معني ندارد كه آدمي بكوشد تا خود را دوست نداشته باشد. علاقه به خود كه از آن به «حب ذات» تعبير مي شود به غلط در انسان گذاشته نشده است تا لازم گردد از ميان برداشته شود. اصلاح و تكميل انسان بدين نيست كه فرض شود يك سلسله امور زائد در وجودش تعبيه شده است و بايد آن زائدها و مضرها معدوم گردند. به عبارت ديگر اصلاح انسان در كاستي دادن به او نيست، در تكميل و اضافه كردن به او است. وظيفه اي كه خلقت بر عهده انسان قرار داده است در جهت مسير خلقت است، يعني در تكامل و افزايش است نه در كاستي و كاهش.

مبارزه با خودپرستي مبارزه با «محدوديت خود» است. اين خود بايد توسعه يابد. اين حصار كه به دور خود كشيده شده است كه همه چيز ديگر غير از آنچه به او به عنوان يك شخص و يك فرد مربوط گردد را بيگانه و ناخود و خارج از خود مي بيند بايد شكسته شود. شخصيت بايد توسعه يابد كه همه انسانهاي ديگر را بلكه همه جهان خلقت را در بر گيرد. پس مبارزه با خودپرستي يعني مبارزه با محدوديت خود. بنابراين خودپرستي جز محدوديت افكار و تمايلات چيزي نيست. عشق، علاقه و تمايل انسان را به خارج از وجودش متوجه مي كند. وجودش را توسعه داده و كانون هستيش را عوض مي كند و به همين جهت عشق و محبت يك عامل بزرگ اخلاقي و تربيتي است، مشروط به اينكه خوب هدايت شود و به طور صحيح مورد استفاده واقع گردد.

[صفحه 51]

صفحه 50، 51.