کد مطلب:293420 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:568
منشور محبّت و معرفت2
ناتواني بشر از معرفت امام زمان (عج)
ضرورت تلاش براي شناخت امام زمان (عج)
زيان كارترينِ مردم
اخلاص در پيشگاه امام زمان (عج)
فضيلت شب نيمة شعبان
عهد و ميثاق با امام زمان (عج)
ناتواني بشر از معرفت امام زمان (عج)
مقام اهل بيت (هم) چنان مقام بزرگي است كه بزرگي اش را با عق و فكر خودمان نمي توانيم درك كنيم. در واقع عظمت خدا است كه در انوار پاك چهارده معصوم (هم) تجلّي كرده است. اگر همة انسان ها عقل هايشان را روي هم گذاشته، بخواهند پاية بلند اين مقام را درك كنند، هرگز نخواهند توانست. همين قدر بايد خوشحال باشيم كه خداوند متعالي، اين معرفت را به ما داده است كه بدانيم آن ها در چنان مقام والايي هستند كه ما نمي توانيم بفهميم. اگر اين را باور كنيم، خودش كمال است.
همان گونه كه ذات و صفات خدا براي ما قابل شناخت نيست، صفات اولياي او را نيز نمي توانيم بشناسيم؛1 البته هيچ مخلوقي را نمي توان با خدا مقايسه كرد؛ چرا كه او فوق بي نهايت است. خدا و اولياي او تفاوت بسياري با هم دارند؛ آن هم نه تفاوت يك درجه، آن گونه كه بعضي فكر مي كنند. نمي توان گفت: وجود، درجاتي دارد كه بالاترين درجة آن خدا، و يك درجه پايين تر از آن، وجود پيامبر (ص) است؛ چرا كه فاصلة ذات اقدس الاهي با شريف ترين و والاترين مخلوقاتش نيز كه نور پاك محمد (ص) است، بي نهايت است. فاصلة نور مقدّس پيامبر (ص) با ما بي نهايت است؛ اما فاصلة او با خدا نيز نهايت ندارد. خداوند فوق مقام همة مخلوقات و از جمله، انوار معصومان (هم) است.
اگر همين اندازه بفهميم كه از درك مقام والاي ايشان ناتوانيم، بايد خدا را بسيار شاكر باشيم كه چنين معرفتي به ما داده است. اين حقيقت نيز به بركت تعليم خود آن ها است وگرنه به هزاران غرور مبتلا مي شديم و خيال مي كرديم خيلي چيزها را مي فهميم. در مرتبة اول، قرآن به ما فرموده است:
وَمَا أُوتِيتُم مِّن الْعِلْمِ إِلاَّ قَلِيلاً.2
و جز اندكي از دانش به شما داده نشده است.
و در مرتبة بعد، خود اهل بيت (هم) فرموده اند كه مقام ما بسيار بالاتر از آن است كه شما بفهميد. به هر حال، به بركت تعليم آن ها فهميديم آن ها در چنان اوجي هستند كه اگر ما هزاران سال با تندروترين مركب ها نيز حركت كنيم، به آن جا نخواهيم رسيد.
ضرورت تلاش براي شناخت امام زمان (عج)
از سوي ديگر نبايد چنين توهّمي پيش آيد كه چون نمي توانيم بدان قلة رفيع برسيم، پس بايد همه چيز را رها كنيم. همان درجه از معرفت كه به بركت آموزه ها و راهنمايي هاي اهل بيت (هم) قابل دستيابي است، آن قدر عظمت دارد كه تمام جهان مادّي در برابر آن بي ارزش است.
نمي گويم مي توانيم به مقام معصوم (ع) برسيم؛ امّا همان مقامي كه در ساية هدايتگري اين انوار پاك مي توانيم بدان دست يابيم، آن قدر بزرگ است كه تمام اين جهان با همة عظمتش در برابر آن، هيچ بها و ارزشي ندارد.3
زيانكارترين مردم
يادآوري اين حقايق در اين جهت مي تواند مفيد باشد كه ارزش عمرمان را بهتر بدانيم. آيا حيف نيست چنين عمري كه مي تواند ما را به چنان مقام والايي برساند، براي به دست آوردن يك مشت خشت و گل يا چند پاره آهن صرف شود؟ فرض كنيد كساني كه جواني شان را صرفِ درس خواندن، مدرك گرفتن و يافتن شغلي پردرآمد مي كنند، اگر بتوانند سالي يك ميليون تومان ذخيره كنند و پس از بيست سال يك خانة بيست ميليون توماني بخرند، حاصل عمرشان پس از چهل يا پنجاه سال تلاش و دوندگي، يك خانة چند خروار خاك و گچ و سيمان و آهن مساوي شده است.
قرآن كريم مي فرمايد:
قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمَالًا . الَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا5
بگو: آيا به شما خبر دهيم كه زيانكارترين {مردم}در كارها چه كساني هستند؟ آن ها كه تلاش هايشان در زندگي دنيا گم و نابود شده است و با اين حال مي پندارند كه كار نيك انجام مي دهند.
كساني كه عمرشان صرف شد تا خوشي ها و زينت هاي دنيا را به دست آورند، ضرر كرده اند؛ چرا كه هرگز به آن همه زحمت ها، بي خوابي ها، غربت ها و مشكلات زندگي نمي ارزيد كه در مقابلش يك مشت سنگ و آهن و سيمان و گچ به دست آيد.
آري، چنين افرادي زيانكارند؛ اما چرا زيانكارترين افرادند؟!
براي اين كه وَهُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعًا. كساني كه از اوّل مي دانند، كار نادرستي را مرتكب مي شوند و سرمايه و پولشان را آگاهانه به دست خودشان آتش مي زنند، زيان كرده اند؛ اما زيانكارترين افراد كساني اند كه نه تنها اين آتش زدن سرمايه را خسارت نمي دانند، بلكه آن را هنر و ترقي و افتخار مي پندارند. اينان خيال مي كنند با اين درس خواندن ها و كارهايي كه براي غير خدا انجام مي دهند، خيلي اوج گرفته اند؛ اما ناگهان متوجّه مي شوند كه همه اش «هباء منثوراً؛ گردو غباري پراكنده در هوا» شده است.
اينان خسارتي دوچندان دارند؛ هم سرمايه را از دست داده اند و هم آرزوها و آرمان هايي كه داشتند، برباد رفته است. پنداشتند با اين اعمالشان نزد خدا عزيز، و بر اثر اين كارها، نور چشم امام زمان (عج) مي شوند؛ اما بعد آشكار شد كه نه تنها هيچ كدام از اين اعمال پذيرفته نشده، بلكه سقوطشان را نيز در پي داشته است. اين، زيان دو چندان است؛ چرا كه مي انگارند كارهاي خوبي انجام داده اند؛ اما درخواهند يافت كه همه اش ضرر بوده است.
اخلاص در پيشگاه امام زمان (عج)
اگر آدمي با اختيار خويش مي تواند راه درست را برگزيند، چرا كاري نكند كه لحظه لحظة عمرش باعث سعادت شود و هر نفس كشيدنش او را بالا ببرد. مگر راه بسته است؟!
همة انبيا و اوليا آمده اند تا ما را بدين صراط مستقيم نزديك كنند؛ راهي را به ما نشان دهند كه با هر گامي در آن، ترقّي كنيم؛ هر نفسي كه مي كشيم، پرواز كنيم؛ هر روزي كه از ما بگذرد، مقامي را به دست آوريم.
فهميدن اين حقيقت، خود نعمتي است كه به بركت اهل بيت (هم) نصيب ما شده. حال كه زيانكاري خويش را در كارهاي غيرخدايي دريافتيم، بايد بيش تر مراقب گفتار و رفتار خود باشيم. نيت ها و كارهايمان را براي خداوند خالص، و اين حقيقت را همواره به يكديگر يادآوري كنيم.
به فرمودة قرآن، همة ما انسان ها در زيان و خسارتيم، مگر كساني از ما كه ايمان و عملي خالص داشته باشند و ديگران را نيز به راه حق و حقيقت سفارش كنند:
إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍ إِلَّا الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ وَتَوَاصَوْا بِالْحَقِّ وَتَوَاصَوْا بِالصَّبْرِ 5
سوگند به عصر كه انسان ها همه در زيانند، مگر كساني كه ايمان آورده و اعمال صالح انجام داده اند و يك ديگر را به حق و استقامت بر آن سفارش مي كنند.
ما كه اكنون پايمان لب گور است و اين خسارت را به خوبي احساس مي كنيم، جا دارد به شما كه هنوز در دوران جواني به سر مي بريد، يادآوري كنيم تا به مصيبت ما گرفتار نشويد. زودتر خودتان را بيابيد و بپاييد و نيّت هايتان را خالص كنيد. اگر از امام زمان (عج) دم مي زنيد، به واقع از روي محبّت و اخلاص باشد. اگر خودتان را خدمتگزار او مي شمريد، بكوشيد به گونه اي رفتار كنيد كه او بپذيرد.
اگر چنين نكنيم، خسارت ديده ايم. اين راه، راهي باز و هموار، و جاده اي روشن و آشكار است؛ اما ما چشمانمان را مي بنديم؛ انگار كه نمي دانيم چه بايد كرد. مگر انسان به بركت اين شب ها و اوقات محترم مقداري به خود بيايد و توجّه يابد كه غير از اين اسباب عادي و رفتارهايي كه با آن ها انس گرفته ايم، مسائل ديگري نيز در كار است.
فضيلت شبِ نيمه شعبان
شب نيمة شعبان، يكي از شب هاي قدر شمرده مي شود. پيامبر اكرم (ص) در روايتي فرموده است:
شب نيمة شعبان در حال استراحت بودم كه جبرائيل مرا صدا زد. بلند شوم و به قبرستان بقيع رفتم. جبرئيل خطاب به من گفت: اي رسول خدا! مي داني امشب چه شبي است؟ امشب شبي است كه اگر كسي از اشقيا باشد و از خدا كمك بخواهد، خدا نامش را از شمار اشقيا محو مي كند و در زمرة شهدا مي نويسد. امشب شبي اتس كه درهاي آسمان به روي بندگان باز مي شود: باب التوبه، باب الرضوان، باب الإحسان، باب المغفره و ... .6
قدر امشب را بدانيد و آن را به عبادت احيا كنيد. ساعات اين شب را غنيمت بشماريد. روايات فراواني دربارة اعمال اين شب وارد شده است. از جملة آن اعمال، صد ركعت نماز با هزار قل هوالله است كه در هر ركعت بعد از حمد 10 بار خوانده مي شود. شما كه جوانيد و انرژي داريد، فرصت را غنيمت بشماريد. كار سختي نيست. مقايسه كنيد كه اگر امشب، شب امتحان بود و احتمال داشت كه فردا در امتحان رد بشويد، آيا حاضر بوديد امشب را تا صبح درس بخوانيد تا تحصيل يك سالتان هدر نرود؟ به طور قطع ارزش اين نماز و ديگر عبادت هاي امشب، از درس خواندن شب امتحان كم تر نيست.
عهد و ميثاق با امام زمان (عج)
عزيزان! بياييد فرصت را غنيمت بشماريم و ارتباطمان را با خدا و اولياي او قوي تر كنيم. از خدا بخواهيم توفيق دهد عهد و ميثاقي جدّي با امام زمان (عج) ببنديم. بگوييم آقا! ما مي خواهيم نوكر و خدمتگزار شما باشيم. به طور جدي مي پذيريم كه در اين راه نقص داريم و لايق نيستيم؛ اما شما از خدا بخواهيد كه اين لياقت و توفيق را به ما بدهد تا در راه شما گام برداريم و به گونه اي سير كنيم كه شما بپسنديد!
گمان نمي كنم كسي از روي صدق و خلوص قلبي با امام زمان (عج) چنين قراري بگذارد و از همان لحظه، مشمول امدادها و عنايت هاي ويژة حضرت نشود. با اين كه خودم لياقتش را ندارم، ايمان دارم كه اگر شما اين پيمان را به زبان هم نياوريد، او مي شنود و فوراً هم پاسخ مي دهد؛ آن گاه ورق عوض مي شود و اگر تا به حال، تاريكي هايي در زندگي ما بود، از همين جا عوض مي شود.
هديه اي كه تقديم امام زمانمان (ارواحناه فداه) مي كنيم، بايد بهترين سرمايه ها و داريي هاي ما باشد. براي خدمت به امام زمان (عج)، بايد بهترين اوقات و سرمايه هايمان را هزينه، و جواني خويش را در اين راه فدا كنيم و لحظه اي از خدمتگزاري و جلب رضايت حضرت غافل نشويم. اگر در همين لحظه، به شما جواز شرفيابي به محضر امام زمان (عج) را عطا كنند، آيا براي هديه به حضرت تكه ناني خشكيده يا لباسي وصله دار مي بريد يا بهترين دارايي خويش را به محضر مقدّسش هديه مي كنيد؟!
آنان كه مي خواهند فرزندانشان را به پيشگاه خداوند متعالي و امام زمان (عج) هديه كنند تا افتخار وراثت پيامبران نصيبشان شود، بايد بهترين، مستعدترين و پاك سرشت ترين فرزندان خويش را براي اين راه برگزينند و در تشويق ايشان از هر راهي بكوشند و از هيچ مساعدتي براي تربيت و رشد ايشان آن ها فروگذار نكنند.
پي نوشت
1.قال الصادق (ع): «لايقدر الخلائق علي كنه صفة الله عزوجل، فكما لايقدر علي كنه صفة الله عزوجل فكذلك لايقدر علي كنه صفة رسول الله، و كما لايقدر علي كنه صفة الرسول فكذلك لايقدر علي كنه صفة الإمام...؛ مردم، از پي بردن به كنه صفت خداوند ناتوانند و همانگونه كه از پي بردن به گوهر صفت خدا عاجزند، توانِ فهمِ حقيقتِ صفتِ رسول الله را نيز ندارند و همان سان كه از دريافتِ كنه صفت رسول عاجزند، از درك ژرفاي صفتِ امام نيز دور و بي بهره اند و...» (علامه مجلسي، بحارالانوار، ج67، ص 65)
2.اسراء (17)،85.
3.يكي از عارفان دربارة مقام والايي كه مؤمنان واقعي مي توانند بدان دست يابند، مي گويد: «اگر آسمان ها، زمين، عرش الاهي و هر آن چه در آن ها است، هزار هزار مرتبه درگوشه اي از زواياي قلبِ مؤمنِ عارف جاي گيرد، قلب او هيچ احساس تنگي و سنگيني از آن نخواهد كرد». (ر.ك: قيصري، شرح قصوص الحكم، ص195)
4.كهف (18)،104
5.عصر (103)،2و3.
6.«... تفتح فيها أبواب السماء فيفتح فيها أبواب الرحمة و باب الرضوان و باب المغفرة و باب الفضل و باب التوبه و باب النعمة و باب الجود و باب الإحسان...». (علامه مجلسي، بحارالانوار، ج98، ص413، باب30، ح1)