کد مطلب:30648 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:1

گنجینه پرسمان » اعتقادات

دليل اثبات ملكوت اعلي چيست؟ ملكوت اعلي چگونه مكاني است؟ آيا امكان عروج همة انسان ها به آن است؟

حكماي اسلامي به چهار عالم معتقدند:

1_ عالم ناسوت، يعني عالم ماده و حركت و زمان و مكان. به عبارت ديگر: عالم طبيعت و محسوسات عالم دنيا.

2_ عالم مثال يا ملكوت، يعني عالمي برتر از طبيعت كه داراي صورت و طول و عرض و عمق و رنگ است اما فاقد حركت و زمان و تغيير و وزن است.

3_ عالم عقول يا جبروت، يا عالم معني كه از صور و اشباح مبرّا است ( شكل و طول و عرض ندارد) و فوق عامل ملكوت است.

4_ عالم لاهوت، يعني عالم الوهيت واحديت، يعني ذات خدا كه داراي جميع صفات كماليه است.[14]

در اصطلاح عرفا به عالم مثال و متعل معلقه، ملكوت اسفل و به عالم عقول كه مجرد محضند، ملكوت اعلي گفته مي شود.[15]

البته به مجموع عالم غيب نير ملكوت گفته مي شود.[16]

امام خميني(ره) ملكوت اعلي را به بهشت اطلاق فرموده و گفته: عالم ملكوت اعلي عالم بهشت است كه خود عالم مستقلي است و نفوس سعيده سوق داده مي شود به سوي آن، و عالم جهنم ملكوت سفلي است كه نفوس شقيّه به سوي آن مسافرت مي كند.[17]

يكي از دلايل وجود ملكوت اعلي (عالم عقول) قاعدة امكان اشرف است. بدين بيان كه وجود عالم عقول كه اشرف از موجودات مادي است امكان دارد. از وجود جهان طبيعت پي مي بريم به وجود عالم ملكوت اعلي در مرتبة قبل از عالم طبيعت، زيرا اگر موجود اشرف در مرتبة مقدم بر غير اشرف به وجود نيايد، يا همراه آن به وجود مي آيد يا در مرتبة متأخر از آن، و يا اصلاً به وجود نمي آيد. اگر همراه آن به وجود آيد(مثلاً جوهر عقلاني همراه جوهر جسماني از علت نخستين صادر شود) قاعده الواحد كه مي گويد از علت بسيط فقط يك معلول صادر مي شود، نقض مي شود. اگر بعد از آن به وجود آيد (جوهر جسماني واسطة صدور جوهر عقلاني شود) لازمه اش اين است كه وجود علت پست تر از وجود معلول باشد. اگر اصلا بوجود نيايد معنايش اين است: چيزي كه صلاحيت عليت براي آن شئ داشته باشد وجود ندارد؛ يعني علت نخستين(خدا) هم صلاحيت ايجاد آن را ندارد. پس تنها اين فرض صحيح است كه موجود اشرف در مرتبه اي مقدّم بر غير اشرف به وجود بيايد و واسطه در صدور آن باشد.[18] بنابراين عالم ملكوت اعلي كه عالم عقول و مجردات محض است و فوق زمان و مكان مي باشد وجود دارد. عروج به اين عالم و مشاهدة آن براي انسان هايي مثل رسول خدا(ص) ميسر مي باشد، چنان كه حضرت در معراج، آيات و عظمت الهي را در كل جهان هستي مشاهده فرمود.

امام صادق(ره) فرمود: معراج، خدا مي خواست فرشتگان و ساكنان آسمانش را با قدم گذاشتن پيامبر ميان آن ها احترام كند، نيز از شگفتي هاي عظمتش به پيامبرش نشان دهد تا پس از بازگشت براي مردم بازگو كند.[19]

اين در عالم دنيا و قبل از مرگ است. در وقت مردن نيز روح حركت مي كند به عالم ملكوت، يا به ملكوت اعلي و عالم معني.[20]