کد مطلب:34977 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:6

گنجینه پرسمان » اعتقادات

از ديدگاه قرآن برهان فطرت چگونه بر اثبات معاد دلالت مي​كند؟

منظور از «برهان فطرت» در اينجا (مانند ساير مواردي كه به آن استدلال مي​كنيم) اين است كه انسان در اعماق جان خود اعتقاد و ايمان به حقيقتي را مي​يابد، و در بحث ما ايمان به وجود جهان ديگر و رستاخيز عظيم انسانها و دادگاه عدل الهي را احساس مي​كند.



البته اين معني از طرق مختلف قابل توضيح و تبيين است، اكنون به آيه زير گوش جان مي​سپاريم



«وَاَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّيْنِ حَنِيفاً فِطْرَةَ الله الَّتي فَطَرَ النّاسَ عَلَيْها لا تَبْديلَ لِخَلْقِ اللهِ ذلِكَ اَلَّديْنُ الْقَيِّمُ». روم/30



مي​فرمايد [روي خود را متوجه دين خالص پرودگار كن، اين همان فطرتي است كه خداوند انسان‎ها را بر آن آفريده است، در آفرينش خدا دگرگوني نيست، اين است دين و آئين استوار و ثابت، ولي غالب مردم نميدانند] «وَاَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّيْنِ حَنيفاً فِطْرَةَ اللهِ الَّتي فَطَرَ النّاسَ عَلَيْها لا تَبْديلَ لِخَلْقِ الله ذلِكَ الدِّيْنُ الْقَيِّمْ وَلكِنَّ اَكْثَرَ النّاسِ لا يَعْلَمُونَ».



به طوري كه ملاحظه مي​كنيد، «دين» دوبار در آيه فوق تكرار شده كه اشاره به مجموع حقايق ديني است، و قابل توجه اينكه در يك جمله مي​فرمايد «اين آفرينش الهي است» و بعد مي​افزايد «دگرگوني در آفرينش خدا نيست» و بار سوّم روي اين مسأله تأكيد كرده مي​گويد اين آئين پابرجا است.



و به اين ترتيب سه بار روي فطري بودن دين، براي انسانها در اين آيه تكيه شده است.



از مجموع اين آيه استفاده مي​شود كه نه تنها مسأله خداشناسي، بلكه اعتقاد به رستاخيز و دادگاه بزرگ عدل الهي نيز در فطرت آدمي نهاده شده است.



قابل توجه اينكه در روايات اسلامي كه در تفسير اين آيه وارد شده نيز اشارات روشني به اين معني ديده مي​شود.



در حديثي از امام صادق (ع) مي​خوانيم كه در پاسخ سئوال از معني فطرت در اين آيه شريفه فرمود «هِيَ الاِسْلامُ» [منظور از اين فطرت، اسلام است] (نور الثقلين 4/184 حديث 54).



در تفسير درّ المنثور از پيغمبر اكرم (ص) چنين نقل شده كه «فِطْرَةَ اللهِ الَّتي فَطَرَ النّاسَ عَلَيْها، دِيْنُ الله» [فطرتي كه خداوند مردم را بر آن آفريد، دين خدا است] (در المنثور 5/155).



و در حديث معروفي كه از طرق شيعه و اهل سنّت نقل شده مي​خوانيم كه همه انسانها بر فطرت (اسلام) متولّد مي​شوند، مگر اينكه پدران و مادران، آنها را به آئين يهوديگري يا نصرانيّت و مجوسيّت متوجّه سازند. (در المنثور 5/155).

---

پيام قرآن ج 5


ايت الله مكارم شيرازي و ساير همكاران