کد مطلب:37425 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:20

گنجینه پرسمان » اهل بيت

چرا حضرت علي(ع) فرموده‎اند: «از زنهاي شرور بترسيد و از خوبانشان بر حذر باشيد»؟

در اين جملات سه مسئله وجود دارد: مسئله يكم ـ بيم و هراس از زنهائي كه شر و پليدند، البته در اين مسئله مرد و زن تفاوتي ندارند، زيرا مردان شر و پليد هم كه از طهارت دروني و اصول انساني بدورند، پروائي از تعدي و تجاوز به حقوق انسانها ندارند، لذا همواره بايد فرد و اجتماع از اين نابكاران مطمئن نباشند و دائماً با آن نظر كه به عقرب و افعي مي‎نگرند، در آنان بنگرند. اگر در اين مسئله صنف زن خصوصيتي داشته باشد، اينست كه اسرار نهاني مرد و نقاط ضعف او را مي‎داند، بطوري‎كه اگر بخواهد صدمه‎اي بر مرد وارد آورد، تلخ‎تر و جانگزاتر از صدمة ديگر مردم خواهد بود. مسئلة دوم ـ لزوم احتياط از خوبان زنها ـ البته مسلم است كه مقصود از خوبان زنها، زناني هستند كه شر و پليدي ندارند، اين معنا براي يك زن خوب در عرف عام متداول است؛ يعني در عرف عام همين مقدار كه يك زن ضرر و شري به مرد و فرزندان خود نرساند، به خوبي و نيكي موصوف مي‎گردد. اگر زني درصدد اضرار به مرد و ساير اجزاي دودمان برنيايد، كشف مي‎شود كه زن به وظايف قانوني خود عمل مي‎كند و در نتيجه مي‎توان او را زن نيك و خوب معرفي كرد. زيرا احساس دروغين ناتواني مطلق كه زن در مقابل مرد دارد، غالباً او را براي جبران ضعف با مرد روياروي قرار مي‎دهد! اگرچه از نظر عمل به وظيفه كوتاهي هم نداشته باشد، و چون براي جبران احساس دروغين ضعف ممكن است به گفتار و كردار غيرمنطقي متوسل بشود، لذا يك مرد هشيار و آگاه و عادل همواره بايد در منتفي ساختن احساس فوق از زن بكوشد و در صورت ناتواني، گفتار و كردار زن را خوب تشخيص بدهد كه آيا ناشي از آن احساس دروغين است، يا علتي ديگر دارد.
و اما اگر زن مافوق عمل به وظايف مقرره در به دست آوردن رشد و كمال شخصيت كوشيده و به مقامات عالي انساني رسيده باشد. نه تنها موردي براي احتياط از وي وجود ندارد، بلكه در صورتيكه مرد او از اشخاص معمولي باشد، مرد را راهنمائي نموده و عامل سعادت وي مي‎باشد، چنانكه در خانواده‎هاي فراواني از جوامع مشاهده مي‎شود. آيا زن خود اميرالمؤمنين و دختر او عليهم‎السلام و مريم مادر عيسي مسيح و رابعه عدويه و رابعه دختر اسماعيل زن احمدبن‎ابي‎الحواري و هزاران زنهاي فاضله كه از مقامات عالي انساني برخوردارند خود مردآفرينان جوامع نبوده‎اند؟
روايتي از اميرالمؤمنين(ع) دربارة مشورت با زنها نقل شده است كه مي‎تواند جملة مورد تفسير را به خوبي توضيح بدهد. مجلسي از آن حضرت نقل مي‎كند: «أِيّاكَ وَ مُشاوَرَةَ النِّساءِ أَِلّامَنْ جُرِّبَتْ بِكَمالِ عَقْلٍ» بحار103/253 [بپرهيز از مشورت با زنها مگر زني كه كمال عقل او به تجربه رسيده است]. اين روايت اثبات مي‎كند كه مقصود از «برحذر بودن از زنان خوب» دقت در گفتار و انديشه‎هاي زنان معمولي است، چنانكه توضيح داديم و اما زناني كه از زر و زيور دنيا اعراض كرده و به تعقل پرداخته‎اند، مانند مردان شايستة مشورت مي‎باشند. و اين روايت نظريه ما را كه مي‎گوئيم نظام خانوادگي در اسلام «درون شورائي و برون سرپرستي مرد» است تأييد مي‎نمايد.

---

ترجمه و تفسير نهج‎البلاغه ج 11
آية الله محمدتقي جعفري