کد مطلب:44526 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:1

گنجینه پرسمان » خانواده و زندگي

در سورهاي از قرآن آمده است، كه دربارة ازدواج دوم، بايد عدالت را بين همسرانتان اجرا كنيد، در جايي ديگر ميفرمايد: كه شما نميتوانيد عدالت را رعايت كنيد آيا اين به معناي نفي ازدواج دوم است يا نه؟

منظور از عدالت كه جزو شرايط تعدد همسر، ذكر شده است چيست؟ آيا اين عدالت مربوط به امور زندگي از قبيل زناشويي و تأمين وسايل زندگي و رفاه و آسايش است، يا منظور عدالت در حريم قلب و عواطف انساني نيز هست؟

شك نيست كه عدالت در محبتهاي قلبي و دروني، خارج از قدرت انسان است. چه كسي ميتواند محبّت خود را كه عواملش در بيرون وجود اوست، از هر نظر تحت كنترل درآورد؟ به همين دليل رعايت اين نوع عدالت را، خداوند واجب نشمرده، و در آية 129 سوره نسأ، ميفرمايد: وَلَن تَسْتَطِيعُوَّاْ أَن تَعْدِلُواْ بَيْنَ النِّسَآءِ وَلَوْ حَرَصْتُم; شما هر قدر كوشش كنيد نميتوانيد، در ميان همسران خود ]از نظر تمايلات قلبي[ عدالت و مساوات برقرار سازيد. بنابراين محبتهاي دروني، مادامي كه موجب ترجيح بعضي از همسران بر بعضي ديگر از جنبههاي عملي نشود، ممنوع نيست; آن چه مرد موظف به آن است، رعايت عدالت در جنبههاي عملي و خارجي است. از اين بيان روشن ميشود: كساني كه خواستهاند از ضميمه كردن آيه 3، سوره نسأ، (فَإِنْ خِفْتُمْ أَلآتَعْدِلُواْ فَوَ َحِدَة; و اگر ميترسيد عدالت را ]درباره همسران متعدد[ رعايت نكنيد، تنها به يك همسر قناعت نماييد.، به آيه 129، همان سوره (وَلَن تَسْتَطِيعُوَّاْ أَن تَعْدِلُواْ بَيْنَ النِّسَآءِ وَلَوْ حَرَصْتُم)، چنين نتيجه بگيرند كه تعدد زوجات، در اسلام مطلقاً ممنوع است، زيرا در آية نخست، آن را مشروط به عدالت كرده، و در آيه دوم، عدالت را براي مردان در اين مورد امري محال دانسته است، سخت در اشتباهند، زيرا همان طوري كه اشاره شد، عدالتي كه مراعات آن، از قدرت انسان بيرون است، عدالت در تمايلات قلبي است، و اين از شرايط تعدّد زوجات نيست و آن چه از شرايط است، عدالت در جنبههاي عملي است. گواه بر اين موضوع ذيل آيه 129، همين سوره ميباشد، آن جا كه ميگويد: فَلاَتَمِيلُواْ كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُوهَا كَالْمُعَلَّقَة; اكنون كه نميتوانيد مساوات كامل در محبت ميان همسران خود رعايت كنيد، لااقل تمام تمايل قلبي خود را متوجه يك نفر از آنان نسازيد كه ديگري را به صورت بلاتكليف در آوريد.(ر. ك: تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي، ج 3، ص 255، نشر دارالكتب الاسلاميه.)