کد مطلب:55475
پنج شنبه 24 اسفند 1396
آمار بازدید:531
پاسخ درباره راه دستیابی به بصیرت برای بررسی حدیث چیست ؟
پرسش :
راه دستیابى به بصیرت برای بررسی حدیث چیست؟
پاسخ :
در کنار تخصّص هاى لازم در نقد و بررسی حدیث، مدد الهى و نورانیّت درونى ـ که همان «بصیرت» است ـ، سهمى ویژه در نقد و ارزیابى حدیث دارند.
این نورانیّت، علاوه بر این که شناخت سنّت صحیح را براى پژوهشگر، آسان مى سازد، زمینه ساز قدرت استنباطِ درست احکام الهى از قرآن و سنّت نیز هست و این، همان نیروى قدسى الهى است که از نگاه شهید ثانى، علاوه بر فقه و اصول و سایر علوم مقدّماتى، شرط استنباط احکام است.
راه دستیابى به بصیرت
بصیرت را از دو راه مى توان به دست آورد:
راه اوّلِ رسیدن به بصیرت، به دست آوردن تقواست. یکى از برکات مهم و بزرگ تقوا، نورانى شدن جان و پیدایش نور بصیرت در انسان است. این حقیقت، با صراحت در قرآن کریم آمده است:
«یَاأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ إِن تَتَّقُواْ اللَّهَ یَجْعَل لَّکُمْ فُرْقَانًا .
اى کسانى که ایمان آورده اید! اگر از خدا پروا کنید، براى شما نیروى تشخیص قرار مى دهد».
«یَاأَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ اتَّقُواْ اللَّهَ وَ ءَامِنُواْ بِرَسُولِهِ یُؤْتِکُمْ کِفْلَیْنِ مِن رَّحْمَتِهِ وَ یَجْعَل لَّکُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ .
اى کسانى که ایمان آورده اید! از خدا پروا کنید و به پیامبر او بگروید، تا رحمت خویش را دو چندان عطا کند و براى شما نورى قرار دهد که با [روشنایى ]آن، راه بسپرید» .
راه دوم براى به دست آوردن بصیرت، استمداد از خداوند متعال است، چنان که امام زین العابدین علیه السلام، در یکى از مناجات هاى خویش مى فرماید :
هَب لى نوراً أمشى بِهِ فِى النّاسِ، و أهتَدى بِهِ فِى الظُّلُماتِ، و أستَضى ءُ بِهِ مِنَ الشَّکِّ وَ الشُّبُهاتِ .[بار خدایا!] مرا فروغى بخش تا در پرتو آن، در میان مردم، راه بسپرم، و در تاریکى ها راه خویش را بیابم و در روشنایى آن، از هر شک و شبهه اى بِرَهَم .
بنابراین، تلاش براى رسیدن به مراتب طهارت و تقوا، و نیز اهتمام به ذکر و دعا و استمداد از خداوند متعال براى نورانى شدن اندیشه، هر چند براى همه پیروان اسلام، لازم است، امّا براى پژوهندگان علوم دینى و بخصوص پژوهندگان حدیث، اهمّیت و ضرورت بیشترى دارد . بى شک، پژوهشگرى که علاوه بر دانش رجال و درایه و تخصّص در نقد و ارزیابى متن حدیث، از نور بصیرت برخوردار باشد، بهتر مى تواند به حقیقت اسلام، دست یابد؛ امّا باید توجّه داشت که این، به معناى عصمت و مصونیت او از خطا نیست ؛ بلکه هر چه تخصّص پژوهشگر، بیشتر و بصیرت او افزون تر باشد، از میزان خطاى او کاسته مى گردد.
مطالب این بخش جمع آوری شده از مراکز و مؤسسات مختلف پاسخگویی می باشد و بعضا ممکن است با دیدگاه و نظرات این مؤسسه (تحقیقاتی حضرت ولی عصر (عج)) یکسان نباشد.
و طبیعتا مسئولیت پاسخ هایی ارائه شده با مراکز پاسخ دهنده می باشد.