کد مطلب:15 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:464

حیض
تعریف

حیض خونی است كه غالباً در هر ماه چند روزی از رحم زنها خارج می شود و زن را در موقع دیدن خون حیض ،((حائض )) می گویند

علائم خون حیض :

خون حیض در بیشتر اوقات غلیظ و گرم و رنگ آن سرخ مایل به سیاه یا سرخ است و با فشار و كمی سوزش بیرون می آید.

مساءله 104 :

زنهای سیّده بعد از تمام شدن شصت سال قمری یائسه می شوند، یعنی خون حیض نمی بینند، و زنهایی كه سیّده نیستند بعد از تمام شدن پنجاه سال قمری یائسه می شوند.

مساءله 105 :

خونی كه دختر پیش از تمام شدن نُه سال می بیند، در صورتی كه معلوم باشد نُه سال او تمام نشده است و علامت و نشانه دیگری غیر از سن ، بر بلوغ او نباشد و همچنین خونی كه زن بعد از یائسه شدن می بیند حیض ‍ نیست .

مساءله 106 :

زن حامله و زنی كه بچه شیر می دهد ممكن است حیض ببیند بنابر اقوی ، ولی اگر بیست روز از ایام عادت دیرتر بود هم وظیفه حائض و هم مستحاضه را احتیاطاً انجام دهد.

مساءله 107 :

اگر دختری نمی داند كه نُه سالش تمام شده یا نه و خونی دید كه یقین كرد خون حیض است باید آن را خون حیض قرار دهد.

مساءله 108 :

زنی كه شك دارد یائسه شده یا نه اگر خونی ببیند و نداند حیض است یا نه باید بنا بگذارد كه یائسه نشده است .

مساءله 109:

مدت حیض كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نمی شود و اگر مختصری هم از سه روز كمتر باشد حیض نیست .

مساءله 110 :

باید سه روز اولِ حیض پشت سر هم باشد پس اگر مثلاً دو روز خون ببیند و یك روز پاك شود و دوباره یك روز خون ببیند حیض نیست .

مساءله 111 :

اگر سه روز پشت سرهم خون ببیند و پاك شود، چنانچه دوباره خون ببیند و روزهایی كه خون دیده و در وسط پاك بوده روی هم از ده روز بیشتر نشود تمام این مدت را حیض قرار می دهد.

مساءله 112 :

اگر خونی ببیند كه از سه روز بیشتر و از ده روز كمتر باشد و نداند خون حیض است یا زخم ، اگر قبلاً حیض بوده ، یعنی خون حیض دیده و ممكن است این خون دنباله آن باشد، حیض است لیكن اظهر اعتبار خروج از چپ برای حیض و خروج از طرف راست برای زخم است ، و با عدم امكان وارسی عمل به حالت سابقه می نماید و اگر پاك بوده وظیفه ای نسبت به حیض ندارد.

مساءله 113 :

اگر خونی ببیند و شك كند كه خون حیض است یا خون نفاس اگر در ایام عادت زن باشد آن را خون حیض قرار می دهد و گر نه باید به وظیفه ای كه مشترك بین حیض و نفاس است عمل كند، یعنی لازم نیست آنچه بر حائض واجب است ولی بر نفساء واجب نیست و آنچه بر نفساء واجب است و بر حائض واجب نیست بجا آورد. گرچه انجام دادن مجموع وظایف حائض و وظایف نفساء مطابق احتیاط است بلكه این احتیاط در صورت امكان ترك نشود و در صورت عدم امكان احتیاط، مخالفت قطعیّه ننماید.

مساءله 114 :

اگر خونی ببیند كه نداند خون حیض است یا بكارت ، ولی احتمال خون دیگری مثل خون جراحت و زخم را هم نمی دهد باید خود را وارسی كند یعنی مقداری پنبه داخل فرج نماید و كمی صبر كند بعد بیرون آورد پس اگر اطراف آن آلوده باشد خون بكارت است و اگر به همه آن رسیده ، حیض می باشد.

البته باید خون زیاد نباشد تا به وسیله فوق بتواند بین خون حیض و بكارت فرق بگذارد و در صورت عدم امكان تشخیص و عدم حصول یقین ، در ایام عادت حكم به حیض بودن می كند و گر نه عمل به حالت سابقه می نماید.

مساءله 115 :

اگر كمتر از سه روز خون ببیند و پاك شود و بعد سه روز خون ببیند، خون دوم حیض است و خون اول اگرچه در روزهای عادتش باشد حیض نیست .

مساءله 116 :

اگر حائض پاك شد و بعد از گذشتن ده روز یا بیشتر، دوباره خون دید اگر از سه روز بیشتر طول بكشد ولی از ده روز بیشتر نباشد و سایر شرایط حیض را داشته باشد، خون دوم نیز حیض است .

مساءله 117 :

اگر زنی بیش از سه روز خون دید و ده روز یا كمتر از آن پاك شد، چنانچه نمی داند خون زخم و جراحت است یا نه ، اگر در ایام عادت زن باشد یا اینكه شرایط حیض را داشته باشد آن را خون حیض قرار دهد.

اقسام زنهای حائض

مساءله 118 :

زنهای حائض بر شش قسمند:

1 - صاحب عادت وقتیّه و عددیّه

2 - صاحب عادت وقتیّه

3 - صاحب عادت عددیّه

4 - مضطربه

5 - مبتدئه

6 - ناسیه

تعریف عادت وقتیه و عددیه

آن زنی است كه دو ماه پشت سرهم در وقت معین خون حیض ببیند و در وقت معین هم پاك شود و شماره روزهای حیض او هم در هر دو ماه یك اندازه باشد مثل آنكه دو ماه پشت سرهم از اول ماه تا هفتم آن خون ببیند.

تعریف صاجب عادت وقتیه

آن زنی است كه دو ماه پشت سرهم در وقت معین خون حیض ببیند ولی شماره روزهای حیض او در هر دو ماه یك اندازه نباشد. مثلاً دو ماه پشت سرهم از روز اول ماه خون ببیند ولی ماه اول روز هفتم و ماه دوم روز هشتم از خون پاك شود.

تعریف صاحب عادت عددیه

آن زنی است كه شماره روزهای حیض او در دو ماه پشت سرهم به یك اندازه باشد ولی وقت دیدن آن دو خون یكی نباشد. مثل آنكه ماه اول از پنجم تا دهم و ماه دوم از دوازدهم تا هفدهم خون ببیند.

تعریف مضطربه

آن زنی است كه چند ماه خون دیده ، ولی عادت معینی پیدا نكرده یا عادتش بهم خورده و عادت تازه ای پیدا نكرده است .

تعریف مبتدئه

آن زنی است كه دفعه اول خون دیدن او است .

تعریف ناسیه

آن زنی است كه عادت خود را فراموش كرده است .

احكام زنهای حائض

مساءله 119 :

زنی كه عادت وقتیه و عددیه دارد اگر در وقت عادت یا دو سه روز جلوتر یا دو سه روز عقب تر خون ببیند، به طوری كه بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته اگر چه آن خون ، نشانه های حیض را نداشته باشد باید به احكامی كه برای زن حائض گفته می شود عمل كند. و چنانچه بعد بفهمد حیض نبوده مثل اینكه پیش از سه روز پاك شود، باید عبادتهایی را كه بجا نیاورده قضا نماید.

مساءله 120 :

زنی كه عادت وقتیه و عددیه دارد، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند خونی كه در روزهای عادت دیده اگر چه نشانه های حیض را نداشته باشد حیض است و خونی كه بعد از روزهای عادت دیده اگر چه نشانه های حیض را داشته باشد استحاضه است . مثلاً زنی كه عادت حیض او از اول ماه تا هفتم است اگر از اول تا دوازدهم خون ببیند، هفت روز اول آن حیض و پنج روز بعد استحاضه می باشد.

مساءله 121 :

زنی كه عادت وقتیه دارد اگر در وقت عادت خود یا دو سه روز پیش از عادت یا دو سه روز بعد از عادت خون ببیند به طوری كه بگویند حیض را جلو یا عقب انداخته اگر چه آن خون نشانه های حیض را نداشته باشد باید به احكامی كه برای زنهای حائض گفته می شود عمل نماید. و اگر بعد بفهمد حیض نبوده مثل آنكه پیش از سه روز پاك شود باید عبادتهایی را كه بجا نیاورده قضا نماید.

مساءله 122 :

زنی كه عادت عددیه دارد اگر بیشتر از شماره عادت خود، خون ببیند و از ده روز بیشتر شود چنانچه همه خونهایی كه دیده یك جور باشد باید از موقع دیدن خون به شماره روزهای عادتش حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد و اگر همه خونهایی كه دیده یك جور نباشد، بلكه چند روز از آن نشانه حیض و چند روز دیگر نشانه استحاضه را داشته باشد، اگر روزهایی كه خون ، نشانه حیض را دارد با شماره روزهای عادت او یك اندازه است باید همان روزها را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

و اگر روزهایی كه خون نشانه حیض دارد از روزهای عادت او بیشتر است فقط به اندازه روزهای عادت او حیض و بقیه استحاضه است و اگر روزهایی كه خون نشانه حیض دارد از روزهای عادت او كمتر است باید آن روزها را با چند روز دیگر كه روی هم به اندازه روزهای عادتش شود، حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

مساءله 123 :

مضطربه (زنی كه چند ماه خون دیده ولی عادت معینی پیدا نكرده ) اگر بیشتر از ده روز خون ببیند و همه خون هایی كه دیده یك جور باشد. چنانچه عادت خویشان او مشخص است آن مقدار را برای خود حیض و بقیه را استحاضه قرار می دهد.

مساءله 124 :

مضطربه اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند كه چند روز آن نشانه حیض و چند روز دیگر آن نشانه استحاضه دارد، چنانچه خونی كه نشانه حیض دارد كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد همه آن حیض است و اگر خونی كه نشانه حیض را دارد كمتر از سه روز باشد باید بنابر احتیاط تا هفت روز را حیض قرار دهد.

مساءله 125 :

مبتدئه ، یعنی زنی كه دفعه اول خون دیدن اوست ، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند و همه خون هایی كه دیده یك جور باشد باید عادت خویشان خود را به طوری كه در مضطربه گفته شد حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

مساءله 126 :

مبتدئه اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند كه چند روز آن نشانه حیض و چند روز دیگر نشانه استحاضه را داشته باشد، چنانچه خونی كه نشانه حیض دارد كمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد، همه آن حیض است . ولی اگر پیش از گذشتن ده روز از خونی كه نشانه حیض دارد دوباره خونی ببیند كه آن هم نشانه خون حیض داشته باشد، مثل آن كه پنج روز خون سیاه و نُه روز خون زرد و دوباره پنج روز خون سیاه ببیند، باید از اول خون اول كه نشانه حیض دارد، حیض قرار دهد و در عدد رجوع به خویشاوندان خود كند و بقیه را استحاضه قرار دهد.

مساءله 127 :

مبتدئه اگر بیشتر از ده روز خونی ببیند كه چند روز آن نشانه حیض و چند روز دیگر آن نشانه استحاضه داشته باشد، چنانچه خونی كه نشانه حیض دارد از سه روز كمتر یا از ده روز بیشتر باشد، باید از اولی كه خون نشانه حیض دارد حیض ‍ قرار دهد و در عدد به خویشاوندان خود رجوع كند و بقیه را استحاضه قرار دهد.

مساءله 128 :

ناسیه ، یعنی زنی كه وقت و عدد عادت خود را فراموش كرده است اگر بیشتر از ده روز خون ببیند باید روزهایی را كه خون او نشانه حیض دارد تا ده روز، حیض قرار دهد و بقیه را استحاضه قرار دهد و اگر نتواند حیض را به واسطه نشانه های آن تشخیص دهد، بنابر احتیاط واجب باید هفت روز اول را حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد.

مگر اینكه بداند به طور مسلّم در روزهای اول حیض نمی شده است كه در آن صورت بعد از آن روزها را باید حیض قرار دهد و اگر ظن اطمینانی پیدا كرد كه ایام عادتش مثل خویشان خود است عادت آنها را برای خود انتخاب می كند.

احكام حائض

مساءله 129 :

چند چیز بر حائض حرام است

1 - عبادتهایی كه مانند نماز باید با وضو یا غسل یا تیمّم بجا آورده شود. ولی بجا آوردن عبادتهایی كه وضو و غسل و تیمم برای آنها لازم نیست ، مانند نماز میت ، مانعی ندارد.

2 - تمام چیزهایی كه بر جنب حرام است و در احكام جنابت گفته شد.

3 - جماع كردن در فرج ، كه هم برای مرد حرام است و هم برای زن ، اگر چه به مقدار ختنه گاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید.

مساءله 130 :

جماع كردن در روزهایی هم كه حیض زن قطعی نیست ولی شرعاً باید برای خود حیض قرار دهد حرام است پس زنی كه بیشتر از ده روز خون می بیند و باید به دستوری كه قبلاً ذكر شده

روزهای عادت خویشان خود را حیض قرار دهد. شوهرش نمی تواند در آن روزها با او نزدیكی نماید.

مساءله 131 :

اگر شماره روزهای حیض زن به سه قسمت تقسیم شود و مرد در قسمت اول آن با زن خود در قُبُل جماع كند، باید هیجده نخود طلا كفاره به فقیر بدهد و اگر در قسمت دوم جماع كند، نُه نخود و اگر در قسمت سوم جماع كند، باید چهار نخود و نیم بدهد. مثلاً زنی كه شش روز خون حیض می بیند، اگر شوهرش در شب یا روز اول و دوم با او جماع كند باید هیجده نخود طلا بدهد. و در شب یا روز سوم و چهارم نُه نخود و در شب یا روز پنجم و ششم باید چهار نخود و نیم بدهد.

مساءله 132 :

طلاق دادن زن در حال حیض ، به طوری كه در كتاب طلاق گفته می شود باطل است .

مساءله 133 :

اگر زن بگوید حائضم یا از حیض پاك شده ام باید حرف او را قبول كرد، مگر اینكه اطمینان پیدا شود كه دروغ می گوید.

مساءله 134 :

اگر زن در بین نماز حائض شود نماز او باطل است .

مساءله 135 :

بعد از آنكه زن از خون حیض پاك شد، واجب است برای نماز و عبادتهای دیگری كه باید با وضو یا غسل یا تیمم بجا آورده شود غسل كند و دستور آن مثل غسل جنابت است ، ولی بنابر اظهر برای نماز باید پیش از غسل یا بعد از آن وضو هم بگیرد و اگر پیش از غسل وضو بگیرد بهتر است .

مساءله 136 :

نمازهای یومیه ای كه زن در حال حیض نخوانده ، قضا ندارد ولی روزه های واجب را باید قضا نماید.

مساءله 137 :

اگر چند روز را حیض قرار دهد و عبادت نكند، بعد بفهمد حیض نبوده است باید نماز و روزه ای را كه در آن روزها بجا نیاورده قضا نماید و اگر چند روز را به گمان اینكه حیض نیست عبادت كند بعد بفهمد حیض بوده ، چنانچه آن روزها روزهایی بوده كه باید روزه می گرفته ، واجب است قضا نماید.

نفاس (خون ولادت )

تعریف نفاس

وقتی كه اولین جزء بچه از شكم مادر بیرون می آید هر خونی كه زن می بیند، اگر پیش از ده روز یا سر ده روز قطع شود، خون نفاس است و زن را در حال نفاس ((نفساء)) می گویند.

مساءله 138 :

خونی كه زن پیش از بیرون آمدن اولین جزء بچه می بیند نفاس نیست .

مساءله 139 :

لازم نیست كه خلقت بچه تمام باشد، بلكه اگر خون بسته ای هم از رحم زن خارج شود و خود زن بداند، یا چهار نفر قابله بگویند كه اگر در رحم می ماند انسان می شد، خونی كه تا ده روز ببیند خون نفاس است بنابر احوط.

مساءله 140 :

ممكن است خون نفاس یك لحظه بیشتر نیاید، ولی بیشتر از ده روز نمی شود.

مساءله 141 :

توقف در مسجد و رساندن جایی از بدن به خط قرآن و كارهای دیگری كه بر حائض حرام است ، بر نفساء هم حرام است و آنچه بر حائض واجب ، مستحب ، و مكروه است ، بر نفساء هم واجب ، مستحب ، و مكروه می باشد.

مساءله 142 :

طلاق دادن زنی كه در حال نفاس می باشد باطل است و نزدیكی كردن با او حرام می باشد. و اگر شوهرش با او نزدیكی كند احتیاط واجب آن است كه به دستوری كه در احكام حیض (مساءله 131) گفته شد كفاره بدهد.

مساءله 143 :

وقتی زن از خون نفاس پاك شد باید غسل كند و عبادتهای خود را بجا آورد و اگر دوباره خون ببیند چنانچه روزهایی كه خون دیده با روزهایی كه در وسط پاك بوده روی هم ده روز یا كمتر از ده روز باشد تمام آن نفاس است و اگر روزهایی كه پاك بوده روزه گرفته باشد باید قضا نماید.

مساءله 144 :

اگر زن از خون نفاس پاك شود و احتمال بدهد كه در باطن خون هست ، باید مقداری پنبه داخل فرج نماید كه اگر پاك است ، برای عبادتهای خود غسل كند.

مساءله 145 :

اگر خون نفاس زن از ده روز بگذرد، چنانچه در حیض عادت دارد به اندازه روزهای عادت او نفاس و بقیه استحاضه است .

و اگر عادت ندارد، تا ده روز بنابر اظهر نفاس و بقیه استحاضه می باشد. و احتیاط مستحب آن است كسی كه عادت ندارد از روز بعد از عادت و كسی ندارد بعد از روز دهم تا روز هیجدهم زایمان ، كارهای استحاضه را بجا آورد و كارهایی را كه بر نفساء حرام است ترك كند.

مساءله 146 :

زنی كه عادت حیضش كمتر از ده روز است ، اگر بیشتر از روزهای عادتش خون نفاس ببیند در صورتی كه از ده روز بیشتر نشود بنابر اظهر تمام آن مدت را نفاس قرار می دهد.