کد مطلب:173325 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:144
اشاره
امام حسین علیه السلام از آن جا كه مورد علاقه شدید پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلم بود، آن حضرت درباره ایشان فرمود: «حسین منی و انا من حسین...».
امام حسین علیه السلام همراه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم پرورش یافت. هنگام رحلت رسول خدا، شش ساله بود در دوران پدرش علی بن ابی طالب علیه السلام نیز از موقعیت والایی برخوردار بود، علم، بخشش، بزرگواری، فصاحت، شجاعت، تواضع، دستگیری از بینوایان، عفو و حلم و... از صفات برجسته این حجت الهی بود.
در دوران خلافت پدرش، در كنار آن حضرت بود و در سه جنگ جمل، صفین و نهروان شركت داشت. پس از شهادت پدرش كه امامت، به امام حسن علیه السلام رسید، هم چون سربازی مطیع رهبر و مولای خویش و همراه برادر بود پس از پیمان صلح (صلح امام حسن) با معاویه حاكم شام، با برادرش و بقیه اهل بیت از كوفه به مدینه آمدند.
امام مجتبی علیه السلام در سال 49 یا 50 هجری به دست همسرش جعده، دختر اشعث بن قیس الكندی، مسموم شد و پس از چهل روز به شهادت رسید.
بعد از شهادت امام حسن علیه السلام، امامت بر عهده ی امام حسین علیه السلام قرار گرفت.
در آن دوران ده ساله كه معاویه بر حكومت مسلط بود، امام حسین علیه السلام همواره یكی از معترضین سرسخت نسبت به سیاست های معاویه و دستگیری ها و قتل های او بود.
نامه های متعددی در انتقاد از طرز برخورد معاویه با افرادی هم چون حجر بن عدی و یارانش، و عمرو بن حمق خزاعی، كه از وفاداران به امام علی علیه السلام بود، و اعتراض به شهادت آنان نوشت و اعمال ناپسند معاویه را زیر سؤال برد.
امام حسین علیه السلام، یكی از محورهای وحدت شیعه و از چهره های برجسته و شاخصی بود كه مورد توجه قرار داشت و همواره سلطه اموی [1] از نفوذ شخصیت او بیم داشت.
با مرگ معاویه در سال 60 هجری، یزید به والی مدینه نوشت كه از امام حسین علیه السلام به نفع او بیعت بگیرد، اما آن حضرت علیه السلام كه از فساد بی حد و اندازه و بی لیاقتی یزید اطلاع كامل داشت، از بیعت سرباز زد و برای نجات اسلام از كارهای زشت یزید، كه به زوال و محو دین می انجامید، راه مبارزه را پیش گرفت.
از مدینه به مكه هجرت كرد.
كوفیان و شیعیان عراق نامه نگاری های زیادی با آن حضرت داشتند و ایشان را برای آمدن به كوفه دعوت كردند.
امام علیه السلام، مسلم بن عقیل را فرستاد، و نامه هایی برای شیعیان كوفه و بصره نوشت.
وقتی كوفیان با مسلم بن عقیل بیعت كردند، از مكه به سوی عراق حركت كرد.
از سویی چون كوفیان پیمان شكنی كردند و مسلم بن عقیل به شهادت رسید، اوضاع عراق بحرانی شد.
و از سوی دیگر، امام حسین علیه السلام كه همراه خانواده و یارانش به سوی كوفه می رفت، پیش از رسیدن به كوفه در سرزمین كربلا در محاصره سپاه كوفه قرار گرفت.
امام حسین علیه السلام تسلیم نیروهای یزید نشد و سرانجام در روز عاشورا در آن سرزمین مظلومانه، همراه اصحابش به شهادت رسید.
چون كه مظلومی دین دید حسین
نهضتی كرد به تعمید حسین
در پی نصرت دین گشت بلند
ذلت دین نپسندید حسین
چون كه مست می وحدت گردید
گرد هر غیر نگردید حسین
خسرو عشق كه درد غم و درد
در ره دوست بنوشید حسین
زینت دوش رسول ثقلین
ضد هر خصم بجنگید حسین
كرد بر عمره بدل حج چه نكو
هدف بینه بگزید حسین
گشت برخی ره عدل و شرف
بین خون گر كه بغلطید حسین
ضد جور و ستم و ظلم یزید
قد علم كرد و نترسید حسین
دید رو به روی مسند دین
هم چو شیری بخروشید حسین
زیر ننگ و ستم و زور نرفت
رخت عزت چو بپوشید حسین
ننهد سر به در درگه كس
جز در حق پی تحمید حسین
دل قوی كرد به جنگ دشمن
كه نكرد سستی و تردید حسین
شرف شرع پیمبر هدفش
كه دهد عزت و تصعید حسین
گرد غربت به روی چهره ی دین
دید و زین چهره بروبید حسین
نهضت عدل و شرف كرد چنین
پرده ظلم بدرید حسین
كرد عزم سفر دشت محن
خون حق بود و بجوشید حسین
كرد عزم سفر دشت محن
خون حق بود و بجوشید حسین
نپسندید مذلت هرگز
مرگ خونین بپسندید حسین
در پی محو شب تیره ی ظلم
صبح عدلش بدرخشید حسین
بهر دین هر چه غم و محنت دید
كرد بر دل همه تمهید حسین
گل سرخ چمن مصطفوی
در یم خون بشكوفید حسین
معنی و ترجمه ی عشق بود
رهبر و خسرو تجرید حسین [2] .
از آن پس، كربلا كانون الهام، و عاشورا سرچشمه قیام و آزادگی شد و حماسه ی او، سبب زنده شدن اسلام و بیدار شدن وجدان های خفته گردید.
در این بخش، نگاهی گذرا و كوتاه به سخنان امام حسین علیه السلام در مكه تا شهادت آن حضرت علیه السلام و حوادث پس از آن خواهیم داشت.
امام حسین علیه السلام همراه پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم پرورش یافت. هنگام رحلت رسول خدا، شش ساله بود در دوران پدرش علی بن ابی طالب علیه السلام نیز از موقعیت والایی برخوردار بود، علم، بخشش، بزرگواری، فصاحت، شجاعت، تواضع، دستگیری از بینوایان، عفو و حلم و... از صفات برجسته این حجت الهی بود.
در دوران خلافت پدرش، در كنار آن حضرت بود و در سه جنگ جمل، صفین و نهروان شركت داشت. پس از شهادت پدرش كه امامت، به امام حسن علیه السلام رسید، هم چون سربازی مطیع رهبر و مولای خویش و همراه برادر بود پس از پیمان صلح (صلح امام حسن) با معاویه حاكم شام، با برادرش و بقیه اهل بیت از كوفه به مدینه آمدند.
امام مجتبی علیه السلام در سال 49 یا 50 هجری به دست همسرش جعده، دختر اشعث بن قیس الكندی، مسموم شد و پس از چهل روز به شهادت رسید.
بعد از شهادت امام حسن علیه السلام، امامت بر عهده ی امام حسین علیه السلام قرار گرفت.
در آن دوران ده ساله كه معاویه بر حكومت مسلط بود، امام حسین علیه السلام همواره یكی از معترضین سرسخت نسبت به سیاست های معاویه و دستگیری ها و قتل های او بود.
نامه های متعددی در انتقاد از طرز برخورد معاویه با افرادی هم چون حجر بن عدی و یارانش، و عمرو بن حمق خزاعی، كه از وفاداران به امام علی علیه السلام بود، و اعتراض به شهادت آنان نوشت و اعمال ناپسند معاویه را زیر سؤال برد.
امام حسین علیه السلام، یكی از محورهای وحدت شیعه و از چهره های برجسته و شاخصی بود كه مورد توجه قرار داشت و همواره سلطه اموی [1] از نفوذ شخصیت او بیم داشت.
با مرگ معاویه در سال 60 هجری، یزید به والی مدینه نوشت كه از امام حسین علیه السلام به نفع او بیعت بگیرد، اما آن حضرت علیه السلام كه از فساد بی حد و اندازه و بی لیاقتی یزید اطلاع كامل داشت، از بیعت سرباز زد و برای نجات اسلام از كارهای زشت یزید، كه به زوال و محو دین می انجامید، راه مبارزه را پیش گرفت.
از مدینه به مكه هجرت كرد.
كوفیان و شیعیان عراق نامه نگاری های زیادی با آن حضرت داشتند و ایشان را برای آمدن به كوفه دعوت كردند.
امام علیه السلام، مسلم بن عقیل را فرستاد، و نامه هایی برای شیعیان كوفه و بصره نوشت.
وقتی كوفیان با مسلم بن عقیل بیعت كردند، از مكه به سوی عراق حركت كرد.
از سویی چون كوفیان پیمان شكنی كردند و مسلم بن عقیل به شهادت رسید، اوضاع عراق بحرانی شد.
و از سوی دیگر، امام حسین علیه السلام كه همراه خانواده و یارانش به سوی كوفه می رفت، پیش از رسیدن به كوفه در سرزمین كربلا در محاصره سپاه كوفه قرار گرفت.
امام حسین علیه السلام تسلیم نیروهای یزید نشد و سرانجام در روز عاشورا در آن سرزمین مظلومانه، همراه اصحابش به شهادت رسید.
چون كه مظلومی دین دید حسین
نهضتی كرد به تعمید حسین
در پی نصرت دین گشت بلند
ذلت دین نپسندید حسین
چون كه مست می وحدت گردید
گرد هر غیر نگردید حسین
خسرو عشق كه درد غم و درد
در ره دوست بنوشید حسین
زینت دوش رسول ثقلین
ضد هر خصم بجنگید حسین
كرد بر عمره بدل حج چه نكو
هدف بینه بگزید حسین
گشت برخی ره عدل و شرف
بین خون گر كه بغلطید حسین
ضد جور و ستم و ظلم یزید
قد علم كرد و نترسید حسین
دید رو به روی مسند دین
هم چو شیری بخروشید حسین
زیر ننگ و ستم و زور نرفت
رخت عزت چو بپوشید حسین
ننهد سر به در درگه كس
جز در حق پی تحمید حسین
دل قوی كرد به جنگ دشمن
كه نكرد سستی و تردید حسین
شرف شرع پیمبر هدفش
كه دهد عزت و تصعید حسین
گرد غربت به روی چهره ی دین
دید و زین چهره بروبید حسین
نهضت عدل و شرف كرد چنین
پرده ظلم بدرید حسین
كرد عزم سفر دشت محن
خون حق بود و بجوشید حسین
كرد عزم سفر دشت محن
خون حق بود و بجوشید حسین
نپسندید مذلت هرگز
مرگ خونین بپسندید حسین
در پی محو شب تیره ی ظلم
صبح عدلش بدرخشید حسین
بهر دین هر چه غم و محنت دید
كرد بر دل همه تمهید حسین
گل سرخ چمن مصطفوی
در یم خون بشكوفید حسین
معنی و ترجمه ی عشق بود
رهبر و خسرو تجرید حسین [2] .
از آن پس، كربلا كانون الهام، و عاشورا سرچشمه قیام و آزادگی شد و حماسه ی او، سبب زنده شدن اسلام و بیدار شدن وجدان های خفته گردید.
در این بخش، نگاهی گذرا و كوتاه به سخنان امام حسین علیه السلام در مكه تا شهادت آن حضرت علیه السلام و حوادث پس از آن خواهیم داشت.
[1] حكومت اموي، از سال 41 هجري، با خلافت معاويه - اولين خليفه اموي - شروع شد و تا سال 132 هجري ادامه يافت.
[2] قصيده ي بي «الف» از: ابوالفضل آسماني.