کد مطلب:188974 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:160
اقتصادی
در خلال موارد اوضاع سیاسی اجتماعی برخی نكات اقتصادی نیز اشاره شد و چون اهرم های اقتصادی با مدیریت سیاسی و اجتماعی در تعامل هستند، هر جهتی كه مدیریت اجتماعی شكل گیرد هرمهای اقتصادی را نیز به آن سمت و سو جهت می دهد؛ در زمان حاكمیت (حدود یك قرن) حزب عثمانیه این گردش خیلی شفاف است.
مدیریت سیاسی محورهای اقتصادی را گردش داده و تمام گلوگاه های اقتصادی به سمت هواداران حاكم در گردش است. اموال عمومی به سود آنان سرازیر شده، تكاثر و فزون طلبی از جانب حزب حاكم به اوج رسیده، فقر و تهی دستی برای تشكل همسوی اهل بیت و دیگر چالش گران حزب اموی به نهایت رسیده است. اعتراف های تكان دهنده در سینه تاریخ در این راستا پنهان است كه هر انسان منصف را به رنج می آورد.
معاویه رسما بخش نامه نمود كه شیعیان علی را از لیست سهمیه بیت المال حذف نمایند. خانه های آنان را ویران سازند، فامحوه من الدیوان... و
[ صفحه 145]
اهداموا داره. [1] و شهادت آنان را در هیچ محكمه ای نپذیرند. عمال معاویه این جنایات را در سر تا سر بلاد اسلامی انجام دادند.
از جانب دیگر معاویه دستور می دهد هر كس مناقب عثمان را پذیرفته است، اسم خودش و پدرش و قوم و عشیره اش را به معاویه ارسال كنند. وی تمام آنان را مقرب درگاه قرار داده و عطایای بی حساب و قطایای زمین های اموال عمومی را در اختیار آنان بی حساب و كتاب قرار می دهد [2] .
مالیات های سنگین برای تأمین اموال عمومی بر دوش عموم طبقات به ویژه چالشگران سنگینی می نماید. حیف و میل ها و بهره وری های ناروا از آن وابستگان می شود. سلیمان بن عبدالملك دستور داد در گرفتن مالیات از مردم آن مقدار سخت بگیرید تا شیره آنان را بكشید، احلب الدر فاذا انقطع احلب الدم و النجا. [3] «شیر را آن مقدار بدوشید تا تمام شود و آنگاه كه زخم شد، خون را بدوشید»!
این روند نابرابری اقتصادی هنگامی كه در جامعه شكل گیرد، معلوم است چه پی آمدهایی به دنبال خواهد داشت و جامعه را به چه سمت و سویی سوق خواهد داد! در چنین سیستم و جوی عموم مردم به ویژه كسانی كه هواداران حكومت نیستند، در اثر تحمل فشارهای اقتصادی هماره ضعیف تر می شوند. وابستگان به دستگاه توان مندتر و توسعه اقتصادی بیمار گونه آنان بیشتر می گردد.
هنگامی كه اموال عمومی به سوی وابستگان سرازیر شده و تمام
[ صفحه 146]
پروژه های اقتصادی در اختیار آنان باشد و نیز دریافت مالیات هم به این شیوه شكل گیرد؛ از جانب دیگر سهمیه بیت المال هواداران عترت نیز قطع گردد؛ وضع اقتصادی جامعه دو قطبی شده، متمولان بی حساب، محرومان بی شمار. در این شرایط تهی دستی و وضع نابسامان اقتصادی گریبان شیعه و محبان اهل بیت (ع) را خواهد فشرد.
این همان حقیقتی كه بر زبان امیرالمؤمنین علیه السلام جاری شد. كه هر كس دوست دار اهل بیت است، باید خود را برای تهی دستی آماده سازد، من احبنا اهل البیت فلیعد للفقر جلبابا. [4] «هر كس دوست دار اهل بیت است باید به فقر فراگیر آماده باشد.» جلباب به پارچه ای كه تمام بدن را بپوشاند (إزار) گفته می شود. یعنی سراسر زندگی وی را تهی دستی فرا می گیرد. و شاید هم اشاره به این نكته باشد كه زن مسلمان آن مقدار تهی دست می شود، كه به زحمت می تواند پارچه ای كه بدنش را بپوشاند فراهم سازد! این جهت گیری نظام اقتصادی حزب حاكم در زمان باقر العلوم علیه السلام می باشد كه جامعه را به دو قطب نابرابر یعنی متمول مرفه، و در كنار آن انبوه جمعیت تهی دست و گرفتار سوق می دهد.
مدیریت سیاسی محورهای اقتصادی را گردش داده و تمام گلوگاه های اقتصادی به سمت هواداران حاكم در گردش است. اموال عمومی به سود آنان سرازیر شده، تكاثر و فزون طلبی از جانب حزب حاكم به اوج رسیده، فقر و تهی دستی برای تشكل همسوی اهل بیت و دیگر چالش گران حزب اموی به نهایت رسیده است. اعتراف های تكان دهنده در سینه تاریخ در این راستا پنهان است كه هر انسان منصف را به رنج می آورد.
معاویه رسما بخش نامه نمود كه شیعیان علی را از لیست سهمیه بیت المال حذف نمایند. خانه های آنان را ویران سازند، فامحوه من الدیوان... و
[ صفحه 145]
اهداموا داره. [1] و شهادت آنان را در هیچ محكمه ای نپذیرند. عمال معاویه این جنایات را در سر تا سر بلاد اسلامی انجام دادند.
از جانب دیگر معاویه دستور می دهد هر كس مناقب عثمان را پذیرفته است، اسم خودش و پدرش و قوم و عشیره اش را به معاویه ارسال كنند. وی تمام آنان را مقرب درگاه قرار داده و عطایای بی حساب و قطایای زمین های اموال عمومی را در اختیار آنان بی حساب و كتاب قرار می دهد [2] .
مالیات های سنگین برای تأمین اموال عمومی بر دوش عموم طبقات به ویژه چالشگران سنگینی می نماید. حیف و میل ها و بهره وری های ناروا از آن وابستگان می شود. سلیمان بن عبدالملك دستور داد در گرفتن مالیات از مردم آن مقدار سخت بگیرید تا شیره آنان را بكشید، احلب الدر فاذا انقطع احلب الدم و النجا. [3] «شیر را آن مقدار بدوشید تا تمام شود و آنگاه كه زخم شد، خون را بدوشید»!
این روند نابرابری اقتصادی هنگامی كه در جامعه شكل گیرد، معلوم است چه پی آمدهایی به دنبال خواهد داشت و جامعه را به چه سمت و سویی سوق خواهد داد! در چنین سیستم و جوی عموم مردم به ویژه كسانی كه هواداران حكومت نیستند، در اثر تحمل فشارهای اقتصادی هماره ضعیف تر می شوند. وابستگان به دستگاه توان مندتر و توسعه اقتصادی بیمار گونه آنان بیشتر می گردد.
هنگامی كه اموال عمومی به سوی وابستگان سرازیر شده و تمام
[ صفحه 146]
پروژه های اقتصادی در اختیار آنان باشد و نیز دریافت مالیات هم به این شیوه شكل گیرد؛ از جانب دیگر سهمیه بیت المال هواداران عترت نیز قطع گردد؛ وضع اقتصادی جامعه دو قطبی شده، متمولان بی حساب، محرومان بی شمار. در این شرایط تهی دستی و وضع نابسامان اقتصادی گریبان شیعه و محبان اهل بیت (ع) را خواهد فشرد.
این همان حقیقتی كه بر زبان امیرالمؤمنین علیه السلام جاری شد. كه هر كس دوست دار اهل بیت است، باید خود را برای تهی دستی آماده سازد، من احبنا اهل البیت فلیعد للفقر جلبابا. [4] «هر كس دوست دار اهل بیت است باید به فقر فراگیر آماده باشد.» جلباب به پارچه ای كه تمام بدن را بپوشاند (إزار) گفته می شود. یعنی سراسر زندگی وی را تهی دستی فرا می گیرد. و شاید هم اشاره به این نكته باشد كه زن مسلمان آن مقدار تهی دست می شود، كه به زحمت می تواند پارچه ای كه بدنش را بپوشاند فراهم سازد! این جهت گیری نظام اقتصادی حزب حاكم در زمان باقر العلوم علیه السلام می باشد كه جامعه را به دو قطب نابرابر یعنی متمول مرفه، و در كنار آن انبوه جمعیت تهی دست و گرفتار سوق می دهد.
[1] نهج البلاغه ابي الحديد، ذيل خطبه 203، ج 11، ص 43.
[2] همان.
[3] كتاب الوزراء و الكتاب، ص 37.
[4] نهايه ابن اثير، ج 1، ص 283.