کد مطلب:223637 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:225

نتیجه
با این دو مقدمه باین نتیجه رسیدیم كه شرایط محیط ایجاب می كرد كه حضرت ثامن الائمه ارواحنا فداه برای نجات ملل اسلامی از ظلمات جهالت و انحراف و لغزش از مدینه بخراسان حركت فرماید با آنكه یقین داشت این سفر برای او یمنی ندارد و یك حیله سیاسی در پس پرده است بنقل سجستانی چون اصرار كردند فرمود من دیگر بمدینه بازگشت نخواهم كرد ولی از نظر اجبار و از نظر كشف حقایق و تشریح مسائل علمی و قیام بوظیفه ایمانی برای افاضات اعلاء كلمه توحید حاضر شد و با قبر جدش و قبور ائمه وداع كرد و دوازه هزار دینار بین فامیل خود تقسیم و عطاء فرمود و خبر شهادت خود داده و حركت كرد مأمون چنین تشخیص داد كه با انتخاب حضرت رضا علیه السلام بولایتعهدی كسی دیگر معترض حكومت او نخواهد شد بنی عباس را هم بمقام و منصب زر و سیم تطمیع و ساكت نموده و علویین را با انتخاب امام رضا علیه السلام آرام ساخت بنی امیه را هم مطرود نمود و ولایتعهدی را بحضرت رضا داده دختر خود را هم به آن حضرت تزویج كرده چون حضرت رضا علیه السلام بخراسان رسید پذیرائی شایانی كرده و مقام ولایتعهد را برگذار نمود و سكه بنام آن حضرت زد خطبه به نام او خواند و بتمام جهان اسلامی ابلاغ نمود كه چنین كنند ضمنا دستور داد كه طبقه ای از بزرگترین علمای مخالفین را جمع كرده و گفت می خواهم با شما از روی انصاف و عدل در باب تحقیق خلیفه پس از



[ صفحه 9]



پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم مناظره كنم. در این مجالس علمی كه دامنه دار بوده علمای مذاهب مختلفه یهود و مجوس و نصاری نیز شركت داشتند و مجلس محل حل و عقد علمی بوده و دستور داد هرگاه یكی از دانشمندان یهود و نصاری یا سایر مذاهب مداخله یا تصرف نابجائی در دین اسلام كرده یا شبهه داشته باشند در آن مجلس مناظره معضلات مسائل علمی آنها را حل و تحلیل نمایند.بطوریكه جریان را مفصل خواهم نگاشت مأمون پس از حصول اطمینان از كار خود و ولیعهد خود مواجه با قیام بنی اعمام خود عباسیان و انقلاب بغداد شد بعزم بغداد حركت كرد و خواست حضرت رضا علیه السلام را در خراسان بگذارد ولی تحت تأثیر قرار گرفت در اینجا سعایت كسانیكه مركز قدرت بودند و غلات شیعه و برخی از بنی عباس شروع شد امام علیه السلام هم با شرایط عهدنامه بكار خود مشغول گردیدند و موضوع مهم تشكل آن مجلس بود كه در حضور مأمون تشكیل می شد و در این مجالس علمی حضرت ثامن الحجج علیه السلام با نیروی علمی و مقام ولایت تمام علمای یهود و نصاری و مجوس و علمای مخالف مكتب جعفری مانند هنود متكلمین اشاعره، صابئی، جبریه، زیدیه، اسماعیلیه، و بالاخره طبیعین و حتی در فروع ائمه فرق اربعه همه را مجاب كرد و در فرصت كوتاهی قریب دو سال درباره توحید با طبیعین و ملاحده و دهریه و دبره نبوت با یهود و نصاری و مجوس درباره امامیه با علمای مخالف درباره عقاید راست و درست اسلام با اشاعره و معتزله، قدریه و جبریه درباره ولایت و امامت با زیدیه و اسماعیلیه بحث و احتجاج و مناظره فرموده و كلیه این دانشمندان فرق با حضور علماء و اعتراف مقام خلفت تصدیق بصدق بیان و عظمت علمی آن حضرت كرده تسلیم رأی مطاع او شدند اینجا بود كه نیروی علمی ولایت بروز كرد و احتجاجات حضرت ثامن الحجج مانند آفتاب درخشان لكه های تاریك شبهات را از بین برد و نور علم و دانش او افق افكار و اندیشه طبقه عالیه علمای ملل را روشن و منور گردانید و مقدمه شد تا برای آخرین بار باب احتجاج خاتمه یابد و بگفته ائمه دین سر تسلیم فرود آوردند احتجاجات امام هشتم(ع) همان اثر را بخشید كه خون حسین بن علی(ع) بخشید و همان اثر داد كه احتجاج مكتب جعفری بجا گذاشت زیرا اگر این مجالس رسمی با این شرایط تشكیل نمی شد مسائل توحید و نبوت و امامت همچنان بحال ابهام می ماند و نیروئی باین قوت و شرایط نبود كه دنیای اسلام را از مقام علمی و سیادت ائمه اطهار سلام الله علیهم مطلع و آگاه سازد. علماء و دانشمندان، سادات، نقباء اشراف همه در مركز خلافت متمركز بودند و در این حلقه مركزی كه شخص خلیفه با



[ صفحه 10]



آنقدرت علمی و سیاسی در رأس آن بود اگر این مشكلات و معضلات حل نمی شد اصول و فروع دین بحال دوره اموی بازگشت كرده و مردم منحرف شده لغزش می خوردند و امام وظیفه دار ارشاد و هدایت بود لذا حضرت ثامن الائمه علیه السلام بزرگترین خدمت علمی را به بشریت كرد و در شرایط منصب و محیط موافق و لیاقت و استعداد حاضر كلیات و جزئیات علوم دین و دنیا را برای مردم جهان تشریح و تحلیل فرمود و آیات و اخبار و احادیثی كه از مكتب علوی تا مكتب موسوی تفسیر و تدریس شده بود همه را تأیید و تقویت كرده و اساس وحدت اسلامی را روی وحدت علمی و اصول عقاید دینی بر دو همین قدرت علمی و نفوذ كلمه و سلطنت بر قلوب عامه موجب سعایت بد اندیشان و سبب شهادت آن حضرت گردید و قدرشناسی مردم خردمند مسلمان جهان در طول 12 قرن و ایجاد یك سازمان بی نظیری به نام آستان قدس رضوی كه پنجاه میلیون درآمد سالیانه آن است نتیجه هدایت افكار عمومی آنحضرت بوده و اینك سطور زندگی آنحضرت را ورق می زنیم تا با این حقایق آشنا شویم.

تهران فروردین 1334

مطابق شعبان 1375

حسین عمادزاده



[ صفحه 11]