کد مطلب:223654 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:231

کاشمر
حدود: كاشمر محدود است از شمال به نیشابور و سبزوار و از مغرب بكوه یخاب و



[ صفحه 39]



كویر و از شمال غربی به خاك سبزوار از جنوب بدهستان محولات از تربت حیدریه و بجستان از گناباد از مشرق به تربت حیدریه.

كاشمر: شهر كاشمر كه سابقا ترشیز نام داشته و در جلگه واقع وهرایش نسبتا گرم و از شهرهای قدیم ایران محسوب است و راجع به شهر مزبور حكایات و افسانه های متعدد بین اهالی شایع است كه از آن جمله سرو كاشمر می باشد كه معروف است سرو مزبور بدست زرتشت پیغمبر كاشته شده و چون مورد علاقه و توجه ایرانیان بوده است در زمان خلافت متوكل عباسی بدستور او درخت مقدس را قطع و ببغداد حمل نموده اند و در دنیا درختی به بزرگی آن نبوده است و راجع به شهر كاشمر حمدالله مستوفی در نزهة القلوب چنین نوشته «ترشیز از اقلیم چهارم است طولش از جزایر خالدات (صب) و عرض از خط استوا (له) بهمن بن اسفندیار ساخت شهری كوچكست و گرمسیر و حصاری بغایت حصین دارد و آب آن از كاریز است و دیمهای بسیار دارد و ارتفاعات نیكو دارد و غلات بسیار و میوه های خوب و انگور و انجیر و انار بغایت نیكو باشد و ابریشم حاصل شود كشمر در آن ولایت قصبه است و در قدیم درختی سرو بوده است چنانچه در عالم هیچ درختی از آن بلندتر نبود چنین گویند كه جاماسب حكیم نشانده بود و در شاهنامه ذكر درخت كشمر بسیار آمده است چنانكه گفته اند: بیت



یكی شاخ سرو آورند از بهشت

به پیش در كشمر اندر بكشت



و در دریه كشمر هرگز زلزله نیامده و در حدود آن در مواضع دیگر زلزله بسیار باشد و در ولایت ترشیز چند قلعه محكم است اول قلعه بردارود دویم قلعه میكان سوم قلعه مجاهد آباد چهارم قلعه آتشگاه و از این ولایت غله و میوه و به نیشابور و سبزوار برند و بسایر ولایات نیز برند شهر ترشیز خراب است اما مواضع آن بغایت معمور است [1] و هم چنین در معجم البلدان چنین نوشته شده است «طرشیز بضم اول و ثانی یا ترشیش بضم اول و سكون ثانی و یا ترشاش ناحیه ایست از اعمال نیسابور كه امروز در دست ملاحده است - میان آن و نیسابور سه روز راه است و آن ولایتی بزرگ با قرای زیاد می باشد... [2] .

شهر قدیمی كاشمر كه در حمله اعراب و مغول خراب شده است دیگر به اهمیت و آبادی سابق خود نرسیده و فقط در ظرف چند سال اخیر با ایجاد خیابانهای جدید و جاده شوسه بین سبزوار و ترتب قدری آباد گردیده و فاصله ی آن تا تربت حیدریه 78 كیلومتر و تا مشهد 242



[ صفحه 40]



كیلومتر است و اكنون دارای پنج خیابان جدید و یك بازار قدیمی است و از ابنیه قدیمی بقعه امام زاده طاهر و باغ سرو كاشمر و مدارس علوم دینیه و مسجد آن معروف ولی از تاریخ بناهای مزبور اطلاع صحیح در دست نیست و از ابنیه جدیده بنای دبیرستان و بیمارستان ده تختخوابی عصمتیه می باشد.

در شهر كاشمر یك دبیرستان و 5 دبستان دایر است و جمعیت شهر كاشمر تا آخر سال 1329 بالغ بر 12976 نفر می باشد.


[1] نزهة القلوب صفحه 143.

[2] معجم البلدان حرف ط ص 25 ج 6.