کد مطلب:231310 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:316
توضیح
مجی ء: نزدیك و ظاهر شدن، در هر موضوعی بتناسب آن .
ملك: بمعنی ملائكه است، و از لغت عبری گرفته شده است.
صف: در خط انقیاد و تسلیم و خضوع بودن در مقام معین.
ظهور و قرب در عالم ماده: متوقف است به نقل و حركت در مكان یا در زمان،
[ صفحه 84]
مانند - جاء الموج، جاء الأجل.
ولی در عالم ماوراء ماده كه زمان و مكانی در آنجا نباشد، عبارت است از ظهور و نزدیك شدن معنوی و روحانی، مانند - مجی ء معرفت و علم و خشوع و توجه .
خداوند متعال میفرماید: كلا اذا دكت الارض دكا دكا و جاء ربك و الملك صفا صفا وجی ء یومنذ بجهنم - 23 ،22 ،21:89.
هنگامیكه زمین ( عالم ماده ) كوبیده و منهدم شد، و پروردگار تو ظاهر و با جشن روحانی، جلال و جمال و عظمت او مشهود گشت، و ملائكه با كمال و خضوع و انقیاد و تسلیم در مقابل جلوه عظمت و جلال او صف كشیده و منتظر فرمان شدند. پس دو امر درباره خداوند متعال نسبت داده نمیشود:
1- آمد و رفت زمانی و مكانی كه مخصوص بامور و موضوعات مادی بوده، و در عوالم روحانی محال است.
2- ظهور و قرب و مشهود شدن ذات پروردگار كه درباره خداوند متعال، یعنی ذات نامتناهی و نامحدود او محال است.
پس منحصر میشود بجلوه صفات جلال و جمال و تجلی و ظهور عظمت حق عزوجل، كه شهود نور حق تعالی بیش از این امكان پذیر نیست.
آری نه نور نامتناهی میتواند در عالم مادون و محدود خود ظاهر گردد، و نه موجود محدودی میتواند نور نامحدود را به بیند.
زیرا ظهور نور نامحدود در عالم محدود و متناهی و احاطه بآن علامت نامتناهی بودن شاهد است، در صورتیكه بودن دو موجود قدیم و نامحدود و نامتناهی محال است.
[ صفحه 85]
لا تتخذو إلهین إثنین انما هو إله واحد 51:16.
و اما تفسیر امام بامر ربك: حقیقت معنی امر فرمان است، یعنی طلب كردن چیزی با عنوان استعلاء و تكلیف كردن.
و اینمعنی عبارتست از ظهور عظمت و علو و كبریاء، و دلالت میكند باینمعنی جمله و الملك صفا صفا - كه ملائكه در پیشروی عظمت و كبریائی او بعنوان خضوع و اطاعت صف میكشند.
و باز بقرینه جمله - اذا دكت الارض: زیرا چون عالم ماده منهدم و كوبیده شده، و عالم مافوق ماده نمایان و ظاهر گشت: حجابهای مادی برطرف شده، و حقائق الهی و عظمت و كبریائی پروردگار متعال و مالكیت مطلق او جلوه گردد - مالك یوم الدین.
و باین مناسبت است كه بكلمه رب تعبیر شده است، نه الله: زیرا در مقام ظهور ربوبیت، محتاج به فرمان و تكلیف و استعلاء باشد.
و در آن عالم است كه : تربیت و ربوبیت بندگان مرحله فعلیت پیدا كرده، و آخرین مرحله و نتیجه گیری و محاسبه و رسیدگی بهمه امور گذشته افراد متحقق میشود.
پس بهترین و جامعترین تعبیر از مجی ء رب: همان تفسیر امام علیه السلام است كه فرمود: یعنی بذلك - امر ربك.
و ضمنا معلوم شود كه این تعبیر بظاهر تنزیل مطلب مهم و غامض در سطح أعلا است بمرتبه نازلی كه قابل تفهیم و تفاهم در میان عموم افراد و طبقات مختلف میشود .
[ صفحه 86]
ملك: بمعنی ملائكه است، و از لغت عبری گرفته شده است.
صف: در خط انقیاد و تسلیم و خضوع بودن در مقام معین.
ظهور و قرب در عالم ماده: متوقف است به نقل و حركت در مكان یا در زمان،
[ صفحه 84]
مانند - جاء الموج، جاء الأجل.
ولی در عالم ماوراء ماده كه زمان و مكانی در آنجا نباشد، عبارت است از ظهور و نزدیك شدن معنوی و روحانی، مانند - مجی ء معرفت و علم و خشوع و توجه .
خداوند متعال میفرماید: كلا اذا دكت الارض دكا دكا و جاء ربك و الملك صفا صفا وجی ء یومنذ بجهنم - 23 ،22 ،21:89.
هنگامیكه زمین ( عالم ماده ) كوبیده و منهدم شد، و پروردگار تو ظاهر و با جشن روحانی، جلال و جمال و عظمت او مشهود گشت، و ملائكه با كمال و خضوع و انقیاد و تسلیم در مقابل جلوه عظمت و جلال او صف كشیده و منتظر فرمان شدند. پس دو امر درباره خداوند متعال نسبت داده نمیشود:
1- آمد و رفت زمانی و مكانی كه مخصوص بامور و موضوعات مادی بوده، و در عوالم روحانی محال است.
2- ظهور و قرب و مشهود شدن ذات پروردگار كه درباره خداوند متعال، یعنی ذات نامتناهی و نامحدود او محال است.
پس منحصر میشود بجلوه صفات جلال و جمال و تجلی و ظهور عظمت حق عزوجل، كه شهود نور حق تعالی بیش از این امكان پذیر نیست.
آری نه نور نامتناهی میتواند در عالم مادون و محدود خود ظاهر گردد، و نه موجود محدودی میتواند نور نامحدود را به بیند.
زیرا ظهور نور نامحدود در عالم محدود و متناهی و احاطه بآن علامت نامتناهی بودن شاهد است، در صورتیكه بودن دو موجود قدیم و نامحدود و نامتناهی محال است.
[ صفحه 85]
لا تتخذو إلهین إثنین انما هو إله واحد 51:16.
و اما تفسیر امام بامر ربك: حقیقت معنی امر فرمان است، یعنی طلب كردن چیزی با عنوان استعلاء و تكلیف كردن.
و اینمعنی عبارتست از ظهور عظمت و علو و كبریاء، و دلالت میكند باینمعنی جمله و الملك صفا صفا - كه ملائكه در پیشروی عظمت و كبریائی او بعنوان خضوع و اطاعت صف میكشند.
و باز بقرینه جمله - اذا دكت الارض: زیرا چون عالم ماده منهدم و كوبیده شده، و عالم مافوق ماده نمایان و ظاهر گشت: حجابهای مادی برطرف شده، و حقائق الهی و عظمت و كبریائی پروردگار متعال و مالكیت مطلق او جلوه گردد - مالك یوم الدین.
و باین مناسبت است كه بكلمه رب تعبیر شده است، نه الله: زیرا در مقام ظهور ربوبیت، محتاج به فرمان و تكلیف و استعلاء باشد.
و در آن عالم است كه : تربیت و ربوبیت بندگان مرحله فعلیت پیدا كرده، و آخرین مرحله و نتیجه گیری و محاسبه و رسیدگی بهمه امور گذشته افراد متحقق میشود.
پس بهترین و جامعترین تعبیر از مجی ء رب: همان تفسیر امام علیه السلام است كه فرمود: یعنی بذلك - امر ربك.
و ضمنا معلوم شود كه این تعبیر بظاهر تنزیل مطلب مهم و غامض در سطح أعلا است بمرتبه نازلی كه قابل تفهیم و تفاهم در میان عموم افراد و طبقات مختلف میشود .
[ صفحه 86]