کد مطلب:234441 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:169
تذکر
همانطور كه در مقدمه كتاب گفته شد بهره ای كه ما از شرح ترجمه این رساله منظور كرده ایم بیشتر تحریك افكار و تنبیه عقول است اصولا این نتیجه را ما باید از خواندن هر نوشته و شنیدن هر گفتار بیشتر از فایده ی عملی آن طالب باشیم هر چند كتاب دستور العمل زندگی باشد و سخن صرفا به منظور انجام كاری
ایراد شود با تعقل و فكر و تصور فایده آن باید پذیرفت، با اندیشه و علم باید نتیجه آن را جست وجو نموده و به دست آورد.
باری هم چنان كه اندیشه برای تشخیص نتیجه و تحریك اشتیاق و پیدا شدن اراده و به كار انداختن اعضا و صورت دادن كار می باشد خودكار، خود عملی كه صورت می گیرد نیز به منظور تحریك اعضا و تقویت اراده و اندیشه است.
خلاصه تر به ما اندیشه داده اند تا كارهای نیك انجام بدهیم، به ما كارهای نیك پیشنهاد كرده اند تا اندیشمند شویم، ما ار انسان آفریده اند تا اعمال صالح داشته باشیم و مارا با اعمال صالح امر كرده اند تا انسان بوده باشیم.
بنابراین نباید انتظار داشته باشیم كه از به كار بردن یك سلسله دستورات خاص تمام احتیاجات ما در آن رشته بر طرف شودو از هر گونه حركت و فعالیتی در دنبال آن بی نیاز گردیم، بلكه بزرگتر استفاده ای كه از آن می توانیم توقع داشته باشیم غنای روح و كمال و جان و اندیشه است.
[ صفحه 307]
لا رطب و لا یابس الا فی كتاب مبین.
تر و خشكی نیست مگر آنكه در كتاب آشكار هست.
بعضی از دانشمندان به استناد ظهور آیه و پاره ای از روایات كتاب مبین را تفسیر به قرآن مجید كرده اند.
برخی دیگری از نویسندگان به استناد همین تفسیر می كوشند كه همه چیز را به طور واضح در قرآن بجویند و شرح هر مطلب را به طور مفصل در قرآن بخوانند...
ولی اگر مسلم شود كه مراد از كتاب مبین قرآن مجید است نه غیر آن (مانند لوح محفوظ و كتاب خلقت و نظایر آن) آیت مزبور ایجاب نمی كند كه همه چیز را از هر چیز در قرآن جست وجو كنیم و مسلما نباید این طور انتظار داشته باشیم و گرنه فكر و تعقل موردی نداشت.
فكر نیروئی است كه ما را از معلومات به مجهولات رهبری می كند و به این خاصیت راه تكامل را برای انسان هموار می سازد، قرآن مجید كه سفر نامه روح و راهنمای سیر تكاملی بشر است به همین جهت در موارد بسیاری با جملاتی مانند لعلكم تعقلون - لعلكم تتفكرون - انظروا الی الابل كیف خلقت والی السماء كیف رفعت - افلا یتدبر القرآن و امثال آن مردم را امر به تفكر و اعمال نظر می كند.
اكنون اگر خود قرآن شرح هر مطلبی را به عهد گرفته باشد و من باب مثل طرز پختن نان، دوختن لباس و ساختن مسكن و
[ صفحه 308]
كیفیت و كمیت هر عمل و صنعتی را مشروح بیان كرده و چیزی فرو گذار نكرده باشد. مجهولی را باقی نگذارده باشد، می بایست به جای امر به تفكر از آن نهی كند و به جای - قل سیروا فی الارض فانظروا كیف كان عاقبة المكذبین [1] .
بفرماید تعالوا الی، سیروا الی القرآن [2] .
گر چه بعضی كلمه ارض در این آیه را به قرآن تأویل برده اند در هر حال فكر برای حل مشكلات و كشف مجهولات است اگر آیات قرآن مشكلی را لاینحل نگذاشته و مجهولی را باقی نگذارده باشد این همه ترغیب و توصیه در فكر و نظر موردی نخواهد داشت.
مطلبی كه در این مورد دور از صواب نیست گفته شود اینست كه قرآن كتاب هدایت است، راهنمای افكار و عقول انسان است راهی را نشان می دهد كه سالكان در آن شاكر و منحرفان از آن كافرند انا هدیناه السبیل اما شاكرا و اما كفورا - در راهنمائی به سوی این طریق هرگز قصوری نكرده و حقیقتی را مكتوم نگذاشته است. كمال و تمامیت هر كتاب به آنست كه در پیرامون موضوع خود چیزی را مبهم و مجهول نگذاشه باشد و در آن صورت است كه می توان گفت آن كتاب چیزی را از خشك و تر فروگذار نكرده است، موضوع قرآن مجید هدایت مقین است، سعادت و نیكبختی آدمیزاد است و بطور قطع و مشهود در این زمینه چیزی را نگفته باقی نگذاشته و هر تر و خشكی را كه مربوط به هدایت و تأمین سعادت ما است آن هم
[ صفحه 309]
بطور اساسی بیان فرموده است.
حسبنا كتاب الله جمله ای است كه با توجه بغرض گوینده آن سزاوار نیست باستشهاد آیه كریمه (لا رطب...) تأیید شود.
باری رساله ذهبیه كتابی است كه حاوی یك سلسله دستورات مفید بهداشتی می باشد ولی به دلایلی چند نمی تواند جلوی فكر و نظر را بگیرد و سیر تكامل علم و طب و بهداشت را متوقف كند.
از جمله آنكه خود گوینده آن معلم قرآن و از بزرگترین آموزگاران معارف اسلام است او خود سر رشته دار افكار و عقول است كه به منظور سوق فكر و خرد به آسمان ترقی پیشوای هشتم مسلمانها و شیعیان جهان گردیده است.
كتاب مورد بحث یكی از جنبش های علمی و نظری است كه خیلی از اساس طب معاصر خود را (طب یونان) در هم ریخته و بنیانی برای مكتب دیگر تأسیس نموده است كه امروز به نام درمان طبیعی خودنمائی می كند.
رساله ی ذهبیه به موجب بعضی از ملاحظات سیاسی وقت آمیخته به افكار و نظرات غیر معصوم است تذكر این آمیزش (همانطور كه خود امام علیه السلام در مقدمه ی كتاب فرموده است) گر چه اطمینان ما را از عمل به آن متزلزل می گرداند ولی راهی برای فكر و نظر و تكامل علم و طب باز گشوده است.
اطمینان بی اساس همان غرور علمی است كه مشكلات زیادی را برای ما فراهم آورده است.
[ صفحه 310]
ایراد شود با تعقل و فكر و تصور فایده آن باید پذیرفت، با اندیشه و علم باید نتیجه آن را جست وجو نموده و به دست آورد.
باری هم چنان كه اندیشه برای تشخیص نتیجه و تحریك اشتیاق و پیدا شدن اراده و به كار انداختن اعضا و صورت دادن كار می باشد خودكار، خود عملی كه صورت می گیرد نیز به منظور تحریك اعضا و تقویت اراده و اندیشه است.
خلاصه تر به ما اندیشه داده اند تا كارهای نیك انجام بدهیم، به ما كارهای نیك پیشنهاد كرده اند تا اندیشمند شویم، ما ار انسان آفریده اند تا اعمال صالح داشته باشیم و مارا با اعمال صالح امر كرده اند تا انسان بوده باشیم.
بنابراین نباید انتظار داشته باشیم كه از به كار بردن یك سلسله دستورات خاص تمام احتیاجات ما در آن رشته بر طرف شودو از هر گونه حركت و فعالیتی در دنبال آن بی نیاز گردیم، بلكه بزرگتر استفاده ای كه از آن می توانیم توقع داشته باشیم غنای روح و كمال و جان و اندیشه است.
[ صفحه 307]
لا رطب و لا یابس الا فی كتاب مبین.
تر و خشكی نیست مگر آنكه در كتاب آشكار هست.
بعضی از دانشمندان به استناد ظهور آیه و پاره ای از روایات كتاب مبین را تفسیر به قرآن مجید كرده اند.
برخی دیگری از نویسندگان به استناد همین تفسیر می كوشند كه همه چیز را به طور واضح در قرآن بجویند و شرح هر مطلب را به طور مفصل در قرآن بخوانند...
ولی اگر مسلم شود كه مراد از كتاب مبین قرآن مجید است نه غیر آن (مانند لوح محفوظ و كتاب خلقت و نظایر آن) آیت مزبور ایجاب نمی كند كه همه چیز را از هر چیز در قرآن جست وجو كنیم و مسلما نباید این طور انتظار داشته باشیم و گرنه فكر و تعقل موردی نداشت.
فكر نیروئی است كه ما را از معلومات به مجهولات رهبری می كند و به این خاصیت راه تكامل را برای انسان هموار می سازد، قرآن مجید كه سفر نامه روح و راهنمای سیر تكاملی بشر است به همین جهت در موارد بسیاری با جملاتی مانند لعلكم تعقلون - لعلكم تتفكرون - انظروا الی الابل كیف خلقت والی السماء كیف رفعت - افلا یتدبر القرآن و امثال آن مردم را امر به تفكر و اعمال نظر می كند.
اكنون اگر خود قرآن شرح هر مطلبی را به عهد گرفته باشد و من باب مثل طرز پختن نان، دوختن لباس و ساختن مسكن و
[ صفحه 308]
كیفیت و كمیت هر عمل و صنعتی را مشروح بیان كرده و چیزی فرو گذار نكرده باشد. مجهولی را باقی نگذارده باشد، می بایست به جای امر به تفكر از آن نهی كند و به جای - قل سیروا فی الارض فانظروا كیف كان عاقبة المكذبین [1] .
بفرماید تعالوا الی، سیروا الی القرآن [2] .
گر چه بعضی كلمه ارض در این آیه را به قرآن تأویل برده اند در هر حال فكر برای حل مشكلات و كشف مجهولات است اگر آیات قرآن مشكلی را لاینحل نگذاشته و مجهولی را باقی نگذارده باشد این همه ترغیب و توصیه در فكر و نظر موردی نخواهد داشت.
مطلبی كه در این مورد دور از صواب نیست گفته شود اینست كه قرآن كتاب هدایت است، راهنمای افكار و عقول انسان است راهی را نشان می دهد كه سالكان در آن شاكر و منحرفان از آن كافرند انا هدیناه السبیل اما شاكرا و اما كفورا - در راهنمائی به سوی این طریق هرگز قصوری نكرده و حقیقتی را مكتوم نگذاشته است. كمال و تمامیت هر كتاب به آنست كه در پیرامون موضوع خود چیزی را مبهم و مجهول نگذاشه باشد و در آن صورت است كه می توان گفت آن كتاب چیزی را از خشك و تر فروگذار نكرده است، موضوع قرآن مجید هدایت مقین است، سعادت و نیكبختی آدمیزاد است و بطور قطع و مشهود در این زمینه چیزی را نگفته باقی نگذاشته و هر تر و خشكی را كه مربوط به هدایت و تأمین سعادت ما است آن هم
[ صفحه 309]
بطور اساسی بیان فرموده است.
حسبنا كتاب الله جمله ای است كه با توجه بغرض گوینده آن سزاوار نیست باستشهاد آیه كریمه (لا رطب...) تأیید شود.
باری رساله ذهبیه كتابی است كه حاوی یك سلسله دستورات مفید بهداشتی می باشد ولی به دلایلی چند نمی تواند جلوی فكر و نظر را بگیرد و سیر تكامل علم و طب و بهداشت را متوقف كند.
از جمله آنكه خود گوینده آن معلم قرآن و از بزرگترین آموزگاران معارف اسلام است او خود سر رشته دار افكار و عقول است كه به منظور سوق فكر و خرد به آسمان ترقی پیشوای هشتم مسلمانها و شیعیان جهان گردیده است.
كتاب مورد بحث یكی از جنبش های علمی و نظری است كه خیلی از اساس طب معاصر خود را (طب یونان) در هم ریخته و بنیانی برای مكتب دیگر تأسیس نموده است كه امروز به نام درمان طبیعی خودنمائی می كند.
رساله ی ذهبیه به موجب بعضی از ملاحظات سیاسی وقت آمیخته به افكار و نظرات غیر معصوم است تذكر این آمیزش (همانطور كه خود امام علیه السلام در مقدمه ی كتاب فرموده است) گر چه اطمینان ما را از عمل به آن متزلزل می گرداند ولی راهی برای فكر و نظر و تكامل علم و طب باز گشوده است.
اطمینان بی اساس همان غرور علمی است كه مشكلات زیادی را برای ما فراهم آورده است.
[ صفحه 310]
[1] بگو سير كنيد در زمين تاببينيد كه عاقبت تكذيب كنندگان چگونه شده است.
[2] به سوي من بيائيد - در قرآن سير كنيد.