کد مطلب:312397 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:242
سلام
كلمه ی سلام در فرهنگ لغات عرب در چند مورد استعمال شده است:
1- معنای مصدری برائت و عافیت (بی گزندی)؛ 2- جمع كلمه ی «سلامة» نام درختی خاص. 3- اسمی از اسم های خداوند [1] (السلام)؛ اهل لغت سلام را نوعی دعا برای
[ صفحه 286]
سلامتی دیگران از آفت های دینی و بدنی می دانند. سلام همان درود و آفرین در فرهنگ فارسی است.
پیش از اسلام، مردم عرب هنگام برخورد با یكدیگر از جمله هایی مانند «انعم صباحا» و «انعم مساء» (صبح بخیر، شب خوش) استفاده می كرده اند. البته آنان در مواردی نیز برای اعلان آرامش و صلح به یكدیگر كلمه ی سلام را به كار می برده اند. [2] ولی با ظهور اسلام، به دستور خداوند، مسلمانان تحیت و درود خود را با كلمه ی «سلام» ابراز كردند [3] و این شیوه ی پسندیده تا امروز، در پی سفارش های فراوان امامان معصوم [4] (ع) در بین مسلمانان رایج است.
سلام، درود خداوند بر بهشتیان و درود آنان به یكدیگر، [5] تحیت فرشتگان بر مؤمنان بهشتی، [6] درود مؤمنان بر خود [7] و دیگران [8] و درود و آفرین زائر به نفس پاك شهید و روح پاكیزه ی مؤمنان است [9] .
و اینك در برابر عباس (ع) سلام و دعای زائر، درخواست سلام و درود خداوند، ملائكه مقرب، بندگان شایسته، همه ی شهیدان و راستان و پاكیزگان در هر صبح و شام برای عباس بن علی (ع) است. این دعا و درود كه از والاترین مقام وجود و برترین
[ صفحه 287]
مرتبه ی هستی یعنی یكتا خداوند عالم تا پیامبران و صالحان و مؤمنان را در بر می گیرد، سلامی است كه مخاطب آن باید دارای ارجمندترین مقامات الهی و ارزشمندترین صفات انسانی باشد و از این روست كه این سلام با همین عبارات و همسان این سیاق در زیارت امام حسین (ع) نیز دیده می شود [10] .
امام صادق (ع) با عبارتی بس شیرین - در پایان زیارتی - این گونه بر عباس (ع) سلام می فرستد:
فعلیك من الله السلام التام [11] .
پس درود كامل خداوند بر تو باد!
1- معنای مصدری برائت و عافیت (بی گزندی)؛ 2- جمع كلمه ی «سلامة» نام درختی خاص. 3- اسمی از اسم های خداوند [1] (السلام)؛ اهل لغت سلام را نوعی دعا برای
[ صفحه 286]
سلامتی دیگران از آفت های دینی و بدنی می دانند. سلام همان درود و آفرین در فرهنگ فارسی است.
پیش از اسلام، مردم عرب هنگام برخورد با یكدیگر از جمله هایی مانند «انعم صباحا» و «انعم مساء» (صبح بخیر، شب خوش) استفاده می كرده اند. البته آنان در مواردی نیز برای اعلان آرامش و صلح به یكدیگر كلمه ی سلام را به كار می برده اند. [2] ولی با ظهور اسلام، به دستور خداوند، مسلمانان تحیت و درود خود را با كلمه ی «سلام» ابراز كردند [3] و این شیوه ی پسندیده تا امروز، در پی سفارش های فراوان امامان معصوم [4] (ع) در بین مسلمانان رایج است.
سلام، درود خداوند بر بهشتیان و درود آنان به یكدیگر، [5] تحیت فرشتگان بر مؤمنان بهشتی، [6] درود مؤمنان بر خود [7] و دیگران [8] و درود و آفرین زائر به نفس پاك شهید و روح پاكیزه ی مؤمنان است [9] .
و اینك در برابر عباس (ع) سلام و دعای زائر، درخواست سلام و درود خداوند، ملائكه مقرب، بندگان شایسته، همه ی شهیدان و راستان و پاكیزگان در هر صبح و شام برای عباس بن علی (ع) است. این دعا و درود كه از والاترین مقام وجود و برترین
[ صفحه 287]
مرتبه ی هستی یعنی یكتا خداوند عالم تا پیامبران و صالحان و مؤمنان را در بر می گیرد، سلامی است كه مخاطب آن باید دارای ارجمندترین مقامات الهی و ارزشمندترین صفات انسانی باشد و از این روست كه این سلام با همین عبارات و همسان این سیاق در زیارت امام حسین (ع) نیز دیده می شود [10] .
امام صادق (ع) با عبارتی بس شیرین - در پایان زیارتی - این گونه بر عباس (ع) سلام می فرستد:
فعلیك من الله السلام التام [11] .
پس درود كامل خداوند بر تو باد!
[1] لسان العرب، ماده ي «سلم» (ج 6 ص 343). ريشه ي مشترك موارد چهارگانه فوق و موارد ديگر، رهايي و بي گزندي از آفات است. بنگريد به: مجمع البيان، ج 4، ص 65.
[2] بنگريد به: لسان العرب، ماده ي «سلم»، ج 6، ص 342.
[3] تفسير علي بن ابراهيم قمي، ج 2، ص 367.
[4] بنگريد به: بحارالانوار، ج 76، ص 1 به بعد.
[5] «و تحيتهم فيها سلام» (يونس: 10 و نيز ابراهيم: 23). بنگريد به: مجمع البيان، ج 5، ص 160.
[6] «يقولون سلام عليكم ادخلوا الجنة بما كنتم تعملون» (نحل: 32)؛ نيز فرقان: 63، 75؛ نيز: «و الملائكة يدخلون عليهم من كل باب سلام عليكم بما صبرتم فنعم عقبي الدار» (رعد: 20).
[7] «فاذا دخلتم بيوتا فسلموا علي انفسكم تحية من عندالله مباركة طيبة» (نور: 61).
[8] يك روايت از فراوان روايات باب اين است: پيامبر (ص) فرمود: «اذا تلاقيتم فتلاقوا بالتسليم و التصافح و اذا تفرقتم فتفرقوا بالاستغفار؛ هر گاه همديگر را ديديد، با سلام و دست دادن آغاز كنيد و هر گاه از هم جدا شديد، با استغفار جدا شويد». بحارالانوار، ج 76، ص 5؛ الامالي، الطوسي، ج 1، ص 219.
[9] بنگريد به روايات فراوان درباره ي زيارت قبور مؤمنان (مانند السلام عليكم اهل الديار...) در بحارالانوار، ج 102، ص 296 به بعد.
[10] بنگريد به: بحارالانوار، ج 101، ص 168.
[11] همان، ج 101، ص 261.