کد مطلب:320162 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:474
کتابشناسی
كتاب ایقان به گفته ی شوقی افندی، بزرگترین وقدیمی ترین كتاب بهائیت محسوب می شود.
این كتاب توسط میرزا حسینعلی بها برای اثبات دعاوی سید علی محمد باب در سالهای 1277 یا 1278 یا1280هجری قمری نوشته شده است.
نویسنده در این كتاب خود را "خادم فانی" و عبد فانی" وبرادر كوچكتر خودش را كه جانشین باب بوده" مصدر امر "و"كلمه مستور" " وباب را "نقطه" نامیده است.این كتاب نشان از اعتقاد راسخ نویسنده به دعاوی سید باب دارد بدون اینكه برای خود كوچكترین حق و مقامی قائل باشد.
او این كتاب را برای خال و دایی بزرگ سید باب یعنی سید محمد تاجر شیرازی نوشت (موقعی كه وی برای زیارت عتبات عالیات به عراق آمده بود) تا او را هم بابی گرداند.اما این كتاب هیچ تاثیری در او نداشت و همچنان بر عقیده ی پدران خویش استوار بود تا اینكه از دنیا رفت و بنا بر وصیتش در حرم مطهر حضرت شاهچراغ شیراز مدفون گردید كه شاهد بر مسلمانی اوست.
شوقی گفته است میرزا حسینعلی خواسته است با نوشتن این كتاب گامی در جهت تكمیل كتاب "بیان "بردارد كه قرار بوده در نوزده واحد و361 باب باشد ولی نا تمام و ناقص بوده و همچنان ناقص مانده است.
میرزا حسینعلی در سال 1308 (یك سال پیش از فوت) پسرش میرزا محمد علی غصن اكبر را به همراه میرزا آقاجان خادم منشی حضور را از عكا به بمبئی فرستاد تا آثار خطی او را به چاپ رساند.او چنین كرد (و از این بابت حق بزرگی بر گردن بهائیان دارد اگر چه او را بعد ها بخاطر اختلاف با عباس عبدالبها پسر دیگر كه زمام بهائیان را به دست گرفت ناقض و ملعون نامیدند) و بعد از چاپ اعلان نمود همه ی نسخ قبلی بی اعتبار است و باید نسخه های دیگر بر اساس آن تصحیح شود.
او این كتاب را بعد از مراجعت از كوههای سلیمانیه به بغداد نوشت زمانی كه بخاطر بدبینی های بابیان به او به جهت توطئه برای كنار زدن برادر كوچكترش از جانشینی باب ناگزیر شده بود با عنوان درویش محمد بطور ناشناس دوسالی را به آن نواحی به میان دراویش سنی برود و تاثیر این مجالست وهمنشینی با دراویش در عبارات كتابش كاملاً پیداست.
استاد محیط طباطبائی معتقد است این رساله ی تقلیدی از اسلوب انشای فارسی منسوب به سید باب بوده كه نویسنده اش می خواسته حقانیت امر سید باب را اثبات و در ضمن مشق و تمرینی از كار تكمیل بیان فارسی كرده باشد.
در سال 1310 نسخه ای دیگر از ایقان انتشار یافت كه با این چاپ تفاوت هایی داشت زیرا دیگر اختلافات درونی بهائیان و ازلیان بالا گرفته بود و برخی عبارات بها در ایقان درباره برادرش می توانست متمسك خوبی برای ازلیان باشد كه خود داستان مفصلی دارد و نیز صد ها مورد انتقاد از لحاظ املا و انشا و كیفیت روایت ونقل كه باید تصحیح می شد در این چاپ تغییر یافت.
نقدهای گوناگونی از حیث ادبی و مفهومی بر این كتاب نوشته شده است.بعضی 84 خطا و بعض دیگر 154 اغلاط و اختلافات لفظی و معنوی نسخه های چاپی و خطی و برخی تصرفات در آیات قرآنی را نشان داده و مبانی استدلال های آن را با منطق وعقل نقض كرده اند
این كتاب توسط میرزا حسینعلی بها برای اثبات دعاوی سید علی محمد باب در سالهای 1277 یا 1278 یا1280هجری قمری نوشته شده است.
نویسنده در این كتاب خود را "خادم فانی" و عبد فانی" وبرادر كوچكتر خودش را كه جانشین باب بوده" مصدر امر "و"كلمه مستور" " وباب را "نقطه" نامیده است.این كتاب نشان از اعتقاد راسخ نویسنده به دعاوی سید باب دارد بدون اینكه برای خود كوچكترین حق و مقامی قائل باشد.
او این كتاب را برای خال و دایی بزرگ سید باب یعنی سید محمد تاجر شیرازی نوشت (موقعی كه وی برای زیارت عتبات عالیات به عراق آمده بود) تا او را هم بابی گرداند.اما این كتاب هیچ تاثیری در او نداشت و همچنان بر عقیده ی پدران خویش استوار بود تا اینكه از دنیا رفت و بنا بر وصیتش در حرم مطهر حضرت شاهچراغ شیراز مدفون گردید كه شاهد بر مسلمانی اوست.
شوقی گفته است میرزا حسینعلی خواسته است با نوشتن این كتاب گامی در جهت تكمیل كتاب "بیان "بردارد كه قرار بوده در نوزده واحد و361 باب باشد ولی نا تمام و ناقص بوده و همچنان ناقص مانده است.
میرزا حسینعلی در سال 1308 (یك سال پیش از فوت) پسرش میرزا محمد علی غصن اكبر را به همراه میرزا آقاجان خادم منشی حضور را از عكا به بمبئی فرستاد تا آثار خطی او را به چاپ رساند.او چنین كرد (و از این بابت حق بزرگی بر گردن بهائیان دارد اگر چه او را بعد ها بخاطر اختلاف با عباس عبدالبها پسر دیگر كه زمام بهائیان را به دست گرفت ناقض و ملعون نامیدند) و بعد از چاپ اعلان نمود همه ی نسخ قبلی بی اعتبار است و باید نسخه های دیگر بر اساس آن تصحیح شود.
او این كتاب را بعد از مراجعت از كوههای سلیمانیه به بغداد نوشت زمانی كه بخاطر بدبینی های بابیان به او به جهت توطئه برای كنار زدن برادر كوچكترش از جانشینی باب ناگزیر شده بود با عنوان درویش محمد بطور ناشناس دوسالی را به آن نواحی به میان دراویش سنی برود و تاثیر این مجالست وهمنشینی با دراویش در عبارات كتابش كاملاً پیداست.
استاد محیط طباطبائی معتقد است این رساله ی تقلیدی از اسلوب انشای فارسی منسوب به سید باب بوده كه نویسنده اش می خواسته حقانیت امر سید باب را اثبات و در ضمن مشق و تمرینی از كار تكمیل بیان فارسی كرده باشد.
در سال 1310 نسخه ای دیگر از ایقان انتشار یافت كه با این چاپ تفاوت هایی داشت زیرا دیگر اختلافات درونی بهائیان و ازلیان بالا گرفته بود و برخی عبارات بها در ایقان درباره برادرش می توانست متمسك خوبی برای ازلیان باشد كه خود داستان مفصلی دارد و نیز صد ها مورد انتقاد از لحاظ املا و انشا و كیفیت روایت ونقل كه باید تصحیح می شد در این چاپ تغییر یافت.
نقدهای گوناگونی از حیث ادبی و مفهومی بر این كتاب نوشته شده است.بعضی 84 خطا و بعض دیگر 154 اغلاط و اختلافات لفظی و معنوی نسخه های چاپی و خطی و برخی تصرفات در آیات قرآنی را نشان داده و مبانی استدلال های آن را با منطق وعقل نقض كرده اند