کد مطلب:330710 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:412
مقدمه
انسان ، طالب سعادت و كمال است . او به گونه ای خلق شده است كه پیوسته به دنبال گمشده و معشوق خود، یعنی خالق و پرورش دهنده خود می گردد؛لیكن در اجتماع و جامعه انسانی موانع و سرگرمی های دنیوی و مادی فراوانی چراغ فروزان فطرت و ذات انسانی را كم نور و گاهی خاموش می كنند. انسان برای این كه در دام چنین صیادهایی كه رئیس و فرمانده آنها ابلیس رجیم می باشد نیفتد، باید راه و مسیر شریعت و انبیا و ائمه علیه السلام را بپیماید تا با روح و باطنی پولادین آن موانع را از سر راه بردارد و به كمال واقعی كه همان رسیدن به خداست ، برسد.
خداوند متعال كتاب آسمانی خود، قرآن مجید را كه حاوی كامل ترین و مهمترین قوانین و دستورات الهی است را بر رسول گرامی اش حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله نازل نمود تا وسیله ای برای هدایت بشر باشد. سپس ولایت باطنی و تكوینی و امامت ائمه علیه السلام را برای مردم قرار داد تا ادامه دهنده سیر نبوت باشند و بشر را به سر منزل حقیقت برسانند.
بی تردید تنها راه سعادت بشر فقط انجام فرایض و واجبات الهی و محرمات است . اگر انسان فرایض را با اخلاص و حضور قلب به جا آورد بهترین وسیله را برای قرب و رسیدن به خدا برگزیده است .
در شرع مقدس اسلام همراه واجبات و محرمات ، مجموعه ای از اعمال مستحب و مكروه مقرر شده كه برای انجام یا ترك آنها تاءكید زیادی شده است . اگر چه نمازهای مستحبی زیادی زیادی داریم كه واقعا در بیشتر مواقع باعث قرب و نزدیكی به خداوند می شوند، مثل نماز شب و نمازهای دیگری كه تاءكید زیادی بر اقامه آنها شده است و همچنین با ترك بعضی از مكروهات زمینه مناسبی برای ترك محرمات در انسان ایجاد می شود، اما نباید فراموش كرد كه اصل در دین ، عمل به واجبات و ترك محرمات است . امیر مؤ منان حضرت علی علیه السلام می فرمایند: ان للقلوب اقبالا و ادبارا فاذا اقبلت فاحملوها علی النوافل و اذا ادبرت فاقتصروابها علی الفرائض ؛ برای قلب ها گاهی نشاط و روی آوردن و گاهی بی نشاطی و روی برگرداندن می باشد. پس هرگاه قلوب شما پرنشاط هستند (و به قول معروف حال عبادت دارند) آنها را علاوه بر انجام واجبات به انجام مستحبات وادار سازید و آن گاه كه بی نشاطند، تنها به انجام فرایض و واجبات قناعت كنید.(1)
لازم به ذكر است كه مكروهات و اصل كراهت بر دو قسم است :
الف )مكروهاتی كه از نظر شرع مقدس دارای مفسده كمی می باشند؛ مثلا ایستاده آب نوشیدن در هنگام شب مكروه است این بدان معناست كه چنین كاری ضرر كمی برای بدن دارد.
ب )مكروهاتی كه اصلا دارای مفسده نیستند، ولی ثواب عمل عبادی را كم می كنند. به عبارت دیگر كراهت آنها به معنای اقل الثواب می باشد؛ مثلا نماز خواندن در حمام مكروه است این یعنی ثوابی كه نماز دارد با اقامه آن در حمام كم می شود، نه آن كه این عمل مفسده ای داشته باشد.
كتابی كه در پیش رو دارید مشتمل بر حدود دو هزار آداب (مستحبات و مكروهات ) است كه ان شاءالله خوانندگان عزیز با مطالعه آن و با توجه به مطالب مذكور بتوانند سیر تكاملی و سعادت خویش را به خوبی و نشاط روحی بپیمایند و در این مسیر بنده حقیر و عاصی خدا را از دعاهای خیر خود فراموش نكنند.
از خداوند متعال می خواهیم تا ما را در انجام واجبات و ترك محرمات توفیق دهد و به ما خلوص و حضور قلبی دائم عطا نماید. از او می خواهیم كه همواره به ما حال عبادت و سوز دل عنایت فرماید تا با انجام مستحبات و ترك مكروهات ، رضایت و خشنودی او را كه بهترین پاداش است ، كسب نماییم !(ان شاءالله )
روح الله ولی ابرقویی -قم - 9 صفر 1422
پنج شنبه 13 اردیبهشت 1380
خداوند متعال كتاب آسمانی خود، قرآن مجید را كه حاوی كامل ترین و مهمترین قوانین و دستورات الهی است را بر رسول گرامی اش حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله نازل نمود تا وسیله ای برای هدایت بشر باشد. سپس ولایت باطنی و تكوینی و امامت ائمه علیه السلام را برای مردم قرار داد تا ادامه دهنده سیر نبوت باشند و بشر را به سر منزل حقیقت برسانند.
بی تردید تنها راه سعادت بشر فقط انجام فرایض و واجبات الهی و محرمات است . اگر انسان فرایض را با اخلاص و حضور قلب به جا آورد بهترین وسیله را برای قرب و رسیدن به خدا برگزیده است .
در شرع مقدس اسلام همراه واجبات و محرمات ، مجموعه ای از اعمال مستحب و مكروه مقرر شده كه برای انجام یا ترك آنها تاءكید زیادی شده است . اگر چه نمازهای مستحبی زیادی زیادی داریم كه واقعا در بیشتر مواقع باعث قرب و نزدیكی به خداوند می شوند، مثل نماز شب و نمازهای دیگری كه تاءكید زیادی بر اقامه آنها شده است و همچنین با ترك بعضی از مكروهات زمینه مناسبی برای ترك محرمات در انسان ایجاد می شود، اما نباید فراموش كرد كه اصل در دین ، عمل به واجبات و ترك محرمات است . امیر مؤ منان حضرت علی علیه السلام می فرمایند: ان للقلوب اقبالا و ادبارا فاذا اقبلت فاحملوها علی النوافل و اذا ادبرت فاقتصروابها علی الفرائض ؛ برای قلب ها گاهی نشاط و روی آوردن و گاهی بی نشاطی و روی برگرداندن می باشد. پس هرگاه قلوب شما پرنشاط هستند (و به قول معروف حال عبادت دارند) آنها را علاوه بر انجام واجبات به انجام مستحبات وادار سازید و آن گاه كه بی نشاطند، تنها به انجام فرایض و واجبات قناعت كنید.(1)
لازم به ذكر است كه مكروهات و اصل كراهت بر دو قسم است :
الف )مكروهاتی كه از نظر شرع مقدس دارای مفسده كمی می باشند؛ مثلا ایستاده آب نوشیدن در هنگام شب مكروه است این بدان معناست كه چنین كاری ضرر كمی برای بدن دارد.
ب )مكروهاتی كه اصلا دارای مفسده نیستند، ولی ثواب عمل عبادی را كم می كنند. به عبارت دیگر كراهت آنها به معنای اقل الثواب می باشد؛ مثلا نماز خواندن در حمام مكروه است این یعنی ثوابی كه نماز دارد با اقامه آن در حمام كم می شود، نه آن كه این عمل مفسده ای داشته باشد.
كتابی كه در پیش رو دارید مشتمل بر حدود دو هزار آداب (مستحبات و مكروهات ) است كه ان شاءالله خوانندگان عزیز با مطالعه آن و با توجه به مطالب مذكور بتوانند سیر تكاملی و سعادت خویش را به خوبی و نشاط روحی بپیمایند و در این مسیر بنده حقیر و عاصی خدا را از دعاهای خیر خود فراموش نكنند.
از خداوند متعال می خواهیم تا ما را در انجام واجبات و ترك محرمات توفیق دهد و به ما خلوص و حضور قلبی دائم عطا نماید. از او می خواهیم كه همواره به ما حال عبادت و سوز دل عنایت فرماید تا با انجام مستحبات و ترك مكروهات ، رضایت و خشنودی او را كه بهترین پاداش است ، كسب نماییم !(ان شاءالله )
روح الله ولی ابرقویی -قم - 9 صفر 1422
پنج شنبه 13 اردیبهشت 1380
1- نهج البلاغه ، فيض الاسلام ، حكمت 4،3،ص 1235