کد مطلب:40980 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:571
«فلا تكُفّوا عَنْ مَقالَةٍ بِحَقٍّ اَوْ مَشْوَرَةٍ بِعَدْلٍ فَاِنّی لَسْتُ فی نَفْسی بِفَوقِ اَنْ اُخْطِی ءَ ولا آمَنُ ذلِكَ مِنْ فِعلی الاّ اَنْ یَكْفِیَ اللّه ُ مِنْ نفسی ما هو اَمْلَكُ بِهِ مِنِّی؛[1] پس، از گفتن سخن حق یا مشورت عدالت آمیز خودداری نكنید؛ زیرا من خویشتن را مافوق آنكه اشتباه كنم نمی دانم و از آن در كارهایم ایمن نیستم، مگر اینكه خدا مرا در كار نفس كفایت كند كه از من بر آن تواناتر است.» البته، اگرچه حضرت انتقاد خیرخواهانه را سازنده می داند، اما هشدار می دهد كه این نقد و انتقاد و عیب نمایی افراد از زمامداران خویش، نباید به مخالفت و تمرد و عدم اطاعت از حاكمان حق و عادل منجر شود؛ زیرا نتیجه مخالفت بی اساس و انتقاد مغرضانه، فساد جامعه و عدم توانایی حاكم عادل بر مدیریت صحیح و رشد جامعه است؛ چنان كه فرموده است: آفةُ الرَّعِیَّةِ مُخالَفَةُ القادَةِ[2] ؛ آفت مردم مخالفت با زمامداران است.» حضرت با توجه به اینكه نقد سازنده می تواند بسیاری از انحرافهای زمامداران را اصلاح كند و جامعه را به سوی ترقی و تكامل پیش برد، تأكید فراوانی بر انتقاد سازنده دارد. در سیره امام علی علیه السلام راه انتقاد و نصیحت باز بود و خود حضرت در دوران 25 ساله زمامداری خلفای سه گانه بارها به آنها پند می داد و نسبت به كارهای خلافشان به شدت انتقاد می كرد و راه خیر و صلاح را به آنها نشان می داد.
امیرالمؤمنین علیه السلام به صراحت كلام حق را برای مسئولان جامعه بیان می كرد و در عین حال تأكید می ورزید كه این سنگینی كلام حق را باید پذیرفت؛ چراكه اگر كلام حق برای كسی سنگین باشد، عمل به آن برایش دشوارتر خواهد بود. حضرت علی علیه السلام از مردم می خواهد كه حرف حق را در هرحال به او یادآوری كنند و او را بی نیاز از مشورت و نصیحت ندانند: