کد مطلب:250353 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:394

مقدمه
الحمدلله رب العالمین و الصلاة و السلام علی اشرف الانبیاء و المرسلین و علی اهل بیته الطاهرین.

در این مقدمه كوتاه درباره ی موسوعه سخنان امام هادی علیه السلام - كه گروه حدیث پژوهشكده باقرالعلوم علیه السلام عهده دار بررسی و گردآوری آن بوده است -سخن می گوییم، قبلا نیز با تلاش خالصانه این گروه موسوعه سنن امام علی علیه السلام و موسوعه سخنان امام حسن و امام حسین و موسوعه شهادت معصومین علیهم السلام منتشر شده است.

امام هادی علیه السلام دهمین امام معصوم و نام مبارك او علی، فرزند محمد جواد علیه السلام است و لقب او هادی است. او كسی است كه خدا او را برای رهبری این امت و هدایت بندگان و اصلاح امور آدمیان برگزید.

امام هادی علیه السلام با چند تن از خلفای بنی عباس به نامهای: معتصم، واثق، متوكل، منتصر، مستعین و معتز معاصر بود.

تلاش تحقیقی در مورد زندگی پر كرامت امام هادی علیه السلام بسیار كم و زمینه بحث در آن فراوان است و آرزوی ما این است كه در ابعاد زندگی هر امامی، مخصوصا امامانی كه درباره ی آنان كم سخن رفته است، در هر سطحی نوشته هایی را ببینیم كه پرده های جهل و بی خبری را نسبت به زندگی الهی آنان از جلوی چشم مردم و مسلمانان بردارد؛ تا بتواند از آب زلال معارف آنان بنوشد و فطرت الهی خود را سیراب و هر یك به كمال نهایی خود برسند، زیرا هر كه در سایه ولایت آل محمد علیهم السلام زندگی می كند، بر او واجب است كه حق این نعمت را سپاس گوید، و این در یكی از اشكالش بدینسان خواهد بود كه ایشان را به مردم بشناساند.

دردمند می شویم كه گاهی می بینیم دهها و بلكه صدها آثار و نوشته درباره ی زندگی برخی زمامداران، شاعران و نویسندگان غیر مشهور وجود دارد، ولی چنین همتی را درباره زندگی الهی پیامبر و خاندانش -كه خدا هرگونه پلیدی را از ایشان زدوده و به ایشان پاكی ویژه بخشیده است - نمی بینیم.

زندگی امام هادی علیه السلام سرشار از پایداری در راه حق و عدم تزلزل در حوادث پرتلاطم روزگارش بوده است، او در خط مستقیم سیره و هدایت پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله حركت كرد و با عشق به راه او - كه راه خداست - زیست و در این راه، سختی ها و رنج های بسیاری از طاغوت های عصر خود دید و تحمل كرد. متوكل عباسی بر آزار و شكستن حرمتش اصرار فراوان داشت؛ ظلم و بی احترامی به امامی كه به اعتراف همه راویان، از دانش بی نظیر الهی برخوردار و داناترین مردم به معارف بلند الهی و قرآنی و نیز در زمینه اخلاق و سلوك الهی، در عصر خود بوده است.

چنان نیست كه شیعه، امامانی از خاندان پیامبر صلی الله علیه و آله را كوركورانه تقدیس كند، بلكه با مستندات و ادله محكمی كه در اختیار دارد، پیروی از ایشان را برگزیده است.

ایمان شیعه بلكه ایمان همه مسلمانان به وجوب مودت اهل بیت علیهم السلام از عمق معارف اسلام و ژرفای رسالت او گرفته شده است، این فرموده خدای سبحان درباره اهل بیت علیهم السلام كه می فرماید: (قل لا أسئلكم علیه اجرا الا المودة فی القربی)، هر مسلمانی را ملزم می كند تا به ریسمان مودت و محبت ایشان چنگ زند تا از هر گونه انحراف و گمراهی در امان ماند.

شگفت این كه هیچ امامی از خاندان پیامبر را نمی بینم كه زندگی اش در امن و آسودگی سپری شده باشد، بلكه به جرم پایداری در راه خدا سخت ترین و گاهی وحشتناك ترین ستم های طواغیت عصر خود را به جان خریدند و سرانجام یا به قتل رسیدند و یا مسموم از دنیا رفتند.

امامان ما با این كه در برابر طواغیت خود غالبا موضع مسالمت آمیز داشتند و شرایط را برای قیام مسلحانه آماده نمی دیدند، از طرف جاسوسان ایشان شدیدا مراقبت می شدند و در ابعاد گوناگونی كه ذیلا به برخی اشاره می شود، آزار می دیدند:

1. در محاصره شدید اقتصادی بودند.

2. آلام و شكنجه های روحی و جسمی فراوان و فوق العاده می دیدند تا آنجا كه مقاتل الطالبیین ابوالفرج اصفهانی در خصوص محنت ها و مشقت های علویون به رشته تحریر درآمده است.

3. دست آنان از همه قدرت های كلیدی عالم اسلام قطع و مسلمانان از ارتباط با ایشان محروم بودند.

4. با پیروان و شیعیان ایشان، بی رحمانه و با سنگدلی بدرفتاری می شد، امام باقر علیه السلام از گرفتاری های سخت شیعیان در عصر اموی چنین یاد می كند:

شیعیان ما را در هر شهر و دیاری كشتند و با هر سوء ظن و تهمتی دست و پا بریدند و به جرم محبت و گرایش به ما زندانی كردند، اموالشان را به یغما بردند و خانه هایشان را ویران ساختند.

خلفای جور اموی و عباسی با همه ابزار تبلیغی خود آنچنان بر ضد شیعه عمل كردند كه دوستی اهل بیت علیهم السلام با ننگ و نقصان و ناامیدی و خسران همراه شد.

تمام این رفتارها مخالف سفارش پیامبر صلی الله علیه و آله درباره وجوب مودت اهل بیت علیهم السلام از ناحیه امت و لزوم تكریم آنان بود.

خلفای جور نیك می دانستند كه اهل بیت علیهم السلام هیچ نیازی به حكومت آنان ندارند و تنها مقصدشان اقامه عدل و از میان برداشتن هرگونه تبعیض در جوامع اسلامی و آشنا ساختن مسلمانان با معارف بلند تربیتی و كمال بخش قرآن است، اما این با هدف دنیوی و شیطانی آنان - كه تسلط بلامنازع بر ثروت و قدرت جهان اسلام و آزادی در هوسرانی و بی بندباری بود - سازگار نبود.

از سویی دیگر بسیاری از خلفای جور نمی توانستند علاقه و احترام همه امت اسلامی به اهل بیت علیهم السلام را تحمل كنند؛ از این رو كینه ایشان را به دل داشتند و علیه آنان تبلیغ و اقدام می كردند.

متوكل و حاكمان معاصر امام هادی علیه السلام می دانستند كه امام هادی علیه السلام هیچ حركت سیاسی آشكار كه به زیان ایشان باشد انجام نمی دهد و در هیچ یك از قیام های علویون نظیر قیام یحیی بن عمر بن حسین بن زید بن علی بن الحسین علیه السلام كه از كربلا شروع شد، و نیز قیام علویون در طبرستان و نواحی دیلم به رهبری حسن بن زید، و نیز شورش احمد بن عیسی در نواحی ری، و ابراهیم بن محمد در قزوین شركت ندارد، اما با ا ین حال از آزار و اذیت او دست برنداشتند.