کد مطلب:1425 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:435

گنجینه کتابخانه » احکام و فقه »»» فهرست کتاب

مطهرات

149- دوازده چـیـز نجاست را پاك می كند , و آنها را مطهرات گویند : اول آب , دوم زمین , سوم آفتاب , چهارم استحاله , پنجم انقلاب , ششم انتقال , هفتم اسلام , هشتم تبعیت , نهم برطرف شدن عین نجاست , دهـم اسـتـبـراء حـیوان نجاستخوار , یازدهم غایب شدن مسلمان , دوازدهم خارج شدن خون از ذبیحه , و احكام اینها به طور تفصیل در مسایل آینده گفته می شود.





آب



150- آب بـا چـهار شرط چیز نجس را پاك می كند : اول آنكه مطلق باشد , پس آب مضاف مانند گلاب و عرق بید چیز نجس را پاك نمی كند.



دوم آنكه پاك باشد.



سـوم آنـكـه وقتی چیز نجس را می شویند آب مضاف نشود , و در شستنی كه بعد از آن , شستن دیگر لازم نـیست باید بو یا رنگ یا مزه نجاست هم نگیرد , و در غیر آن شستن تغییر ضرر ندارد , مثلا چیزی را به آب كـر یا قلیل بشوید , و دو دفعه شستن در او لازم باشد , در دفعه اول اگر چه تغییر كند , و در دفعه دوم به آبی تطهیر كند كه تغییر نكند پاك می شود.



چهارم آنكه بعد از آب كشیدن چیز نجس اجزاء كوچك عین نجاست در آن نباشد.



و پاك شدن چیز نجس به آب قلیل یعنی آب كمتر از كر شرطهای دیگری هم دارد كه بعدا گفته می شود.



151- تـوی ظـرف نـجـس را بـا آب قلیل باید سه مرتبه شست , و همچنین با آب كر و جاری بنابر احتیاط واجـب , و ظرفی را كه سگ از آنها آب یا چیز روان دیگر خورده باید اول با خاك پاك خاك مالی كرد سپس خـاك او را زایـل نـمـوده و بـعـد دو مرتبه با آب قلیل یا كر یا جاری شست , و همچنین ظرفی را كه سگ لـیـسـیده اگر در آن چیزی باقیمانده باشد , باید پیش از شستن خاك مالی كرد و اگر آب دهان سگ در ظرفی بریزد بنابر احتیاط لازم باید آن را خاك مالی كرد و بعد سه مرتبه با آب شست .



152- اگـر دهـانه ظرفی كه سگ دهن زده تنگ باشد باید خاك را در آن بریزند و با شدت حركت دهند تا خاك به همه آن ظرف برسد , و بعد به ترتیبی كه ذكر شد بشویند.



153- ظـرفی را كه خوك بلیسد یا از آن چیز روانی بخورد , یا اینكه در او موش صحرایی مرده باشد , با آب قلیل یا كر یا جاری باید هفت مرتبه شست و لازم نیست آن را خاك مالی كنند.



154- ظرفی را كه به شراب نجس شده , باید سه مرتبه بشویند و فرقی بین آب قلیل و كر و جاری نیست .



155- كوزه ای كه از گل نجس ساخته شده و یا آب نجس در آن فرو رفته اگر در آب كر یا جاری بگذارند , بهر جای آن كه آب برسد پاك می شود.



و اگر بخواهند باطن آن هم پاك شود , باید به قدری در آب كر یا جاری بماند كه آب به تمام آن فرو رود , و اگر ظرف رطوبتی داشته باشد كه از رسیدن آب به باطن آن مانع باشد باید خشكش نمایند , و بعدا در آب كر یا جاری بگذارند.



156- ظـرف نـجـس را با آب قلیل دو قسم می شود آب كشید : یكی آنكه سه مرتبه پر كنند و خالی كنند , دیگر آنكه سه دفعه قدری آب در آن بریزند و در هر دفعه آب را طوری در آن بگردانند كه به جاهای نجس آن برسد و بیرون بریزند.



157- اگـر ظـرف بـزرگی مثل پاتیل و خمره نجس شود , چنانچه سه مرتبه آن را از آب پر كنند و خالی كنند پاك می شود.



و هـمـچـنین است اگر سه مرتبه از بالا آب در آن بریزند , به طوری كه تمام اطراف آن را بگیرد , و در هر دفعه آبی كه ته آن جمع می شود بیرون آورند و احتیاط مستحب آن است كه در مرتبه دوم و سوم ظرفی را كه با آن آبها را بیرون می آورند آب بكشند.



158- اگر مس نجس و مانند آن را آب كنند و آب بكشند , ظاهرش پاك می شود.



159- تنوری كه به بول نجس شده است , اگر یك مرتبه از بالا آب در آن بریزند , به طوری كه تمام اطراف آن را بگیرد پاك می شود , و احتیاط مستحب آن است كه این كار را دو مرتبه انجام دهند.



و در غیر بول اگر پس از برطرف شدن نجاست یك مرتبه به دستوری كه گفته شد آب در آن بریزند كافی است .



و بهتر است كه گودالی ته آن بكنند تا آبها در آن جمع شود و بیرون بیاورند بعد آن گودال را با خاك پاك پر كنند.



160- اگـر چـیـز نـجـس را یـك مـرتبه در آب كر یا جاری فرو برند كه آب به تمام جاهای آن برسد , پاك می شود.



و در فرش و لباس و مانند اینها فشار یا مانند آن از مالیدن یا لگد كردن لازم نیست , و در صورتی كه بدن یا لباس متنجس به بول باشد در كر نیز دو مرتبه شستن لازم است .



161- اگـر بخواهند چیزی را كه به بول نجس شده با آب قلیل آب بكشند , چنانچه یك مرتبه آب روی آن بـریـزنـد و از آن جدا شود , در صورتی كه بول در آن چیز نمانده باشد پاك می شود مگر در لباس و بدن كه باید دو مرتبه روی آنها آب بریزند تا پاك شوند و در هر حال در شستن لباس و فرش و مانند اینها با آب قلیل باید فشار دهند تا غساله آن بیرون آید.



و غـسـاله آبی است كه معمولا در وقت شستن و بعد از آن از چیزی كه شسته می شود , خود به خود یا به وسیله فشار می ریزد



162- اگـر چـیزی به بول پسر یا دختر شیر خواری كه غذا خور نشده و بنابر احتیاط كمتر از دو سال دارد نـجـس شـود , چنانچه یك مرتبه آب روی آن بریزند كه به تمام جاهای نجس آن برسد پاك می شود , ولی احتیاط مستحب آن است كه یك مرتبه دیگر هم آب روی آن بریزند.



و در لباس و فرش و مانند اینها فشار لازم نیست .



163- اگـر چـیـزی به غیر بول نجس شود , چنانچه با برطرف كردن نجاست یك مرتبه آب قلیل روی آن بریزند و از آن جدا شود پاك می گردد ولی لباس و مانند آن را باید فشار دهند تا غساله آن بیرون آید.



164- اگر حصیر نجس را كه با نخ بافته شده در آب كر یا جاری فرو برند بعد از برطرف شدن عین نجاست پاك می شود ولی اگر بخواهند آن را با آب قلیل آب بكشند باید به هر طور كه ممكن است - اگر چه با لگد كردن باشد - فشار دهند تا غساله آن جدا شود.



165- اگر ظاهر گندم و برنج و صابون و مانند اینها نجس شود به فرو بردن در كر و جاری پاك می گردد , و اگر باطن آنها نجس شود چنانچه آب كر یا جاری به وصف اطلاق به باطن آنها برسد پاك می شوند ولی ظاهرا در صابون و مانند آن هیچ گاه آب مطلق به باطن نمی رسد.



166- اگر انسان شك كند كه آب نجس به باطن صابون رسیده یا نه باطن آن پاك است .



167- اگـر ظـاهر برنج و گوشت یا چیزی مانند اینها نجس شده باشد چنانچه آن را در كاسه پاك و مانند آن بـگـذارند و یك مرتبه آب روی آن بریزند و خالی كنند پاك می شود و اگر در ظرف نجس بگذارند باید سه مرتبه این كار را انجام دهند در این صورت ظرف هم پاك می شود , و اگر بخواهند لباس و مانند آن را كه فشار لازم دارد در ظرفی بگذارند و آب بكشند , باید در هر مرتبه ای كه آب روی آن می ریزند آن را فشار دهند و ظرف را كج كنند تا غساله ای كه در آن جمع شده بیرون بریزد.



168- لباس نجسی را كه به نیل و مانند آن رنگ شده اگر در آب كر یا جاری فروبرند و آب پیش از آنكه به واسـطـه رنـگ پـارچه مضاف شود به تمام آن برسد لباس پاك می شود و اگر با آب قلیل بشویند , چنانچه موقع فشار دادن , آب مضاف از آن بیرون نیاید پاك می شود.



169- اگر لباسی را در كر یا جاری آب بكشند , و بعد مثلا لجن آب در آن ببینند چنانچه احتمال ندهند كه جلوگیری از رسیدن آب كرده آن لباس پاك است .



170- اگـر بـعـد از آب كـشیدن لباس و مانند آن خورده گل یا صابون در آن دیده شود چنانچه احتمال بدهند كه جلوگیری از رسیدن آب كرده آن لباس پاك ولی اگر آب نجس به باطن گل یا صابون رسیده باشد ظاهر گل و صابون پاك و باطن آنها نجس است .



171- هر چیز نجس , تا عین نجاست را از آن برطرف نكنند پاك نمی شود.



ولی اگر بو یا رنگ نجاست در آن مانده باشد اشكال ندارد , پس اگر خون را از لباس برطرف كنند و لباس را آب بـكشند و رنگ خون در آن بماند پاك می باشد , اما چنانچه به واسطه بو یا رنگ یقین كنند یا احتمال دهند كه ذره های نجاست در آن چیز مانده نجس است .



172- اگر نجاست بدن را در آب كر یا جاری برطرف كنند بدن پاك می شود , مگر آنكه بدن به بول نجس شـده بـاشـد كه در این صورت به یك مرتبه پاك نمی شود , ولی بیرون آمدن و دو مرتبه در آب رفتن لازم نیست بلكه اگر در زیر آب به آن محل دست بكشند كه دو مرتبه آب به بدن برسد كفایت می كند.



173- غـذای نـجـس كـه لای دنـدانها مانده اگر آب در دهان بگردانند و به تمام غذای نجس برسد پاك می شود.



174- اگـر مـوی سر و صورت را با آب قلیل آب بكشند چنانچه مو انبوه نباشد برای جدا شدن غساله لازم نیست فشار دهند زیرا به مقدار متعارف خود به خود جدا می شود.



175- اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل آب بكشند , اطراف آنجا كه متصل به آن است و معمولا موقع آب كشیدن آب به آنها سرایت می كند , با پاك شدن جای نجس پاك می شود , به این معنی كه آب كشیدن اطراف مستقلا لازم نیست بلكه اطراف و محل نجس به آب كشیدن با هم پاك می شوند , و همچنین است اگر چیز پاكی را پهلوی چیز نجس بگذارند و روی هر دو آب بریزند.



پس اگر برای آب كشیدن یك انگشت نجس روی همه انگشتها آب بریزند و آب نجس و همچنین آب پاك به همه آنها برسد , با پاك شدن انگشت نجس تمام انگشتها پاك می شود.



176- گوشت و دنبه ای كه نجس شده , مثل چیزهای دیگر آب كشیده می شود.



و همچنین است اگر بدن یا لباس چربی كمی داشته باشد كه از رسیدن آب به آنها جلوگیری نكند.



177- اگر ظرف یا بدن نجس باشد , و بعد به طوری چرب شود كه جلوگیری از رسیدن آب به آنها كند , چنانچه بخواهند ظرف و بدن را آب بكشند , باید چربی را برطرف كنند تا آب به آنها برسد.



178- آب شیری كه متصل به كر است حكم كر را دارد.



179- اگر چیزی را آب بكشد و یقین كند پاك شده و بعد شك كند كه عین نجاست را از آن برطرف كرده یا نه , باید دوباره آن را آب بكشد و یقین كند كه عین نجاست برطرف شده است .



180- زمـیـنـی كـه آب در او فرو می رود مثل زمینی كه روی آن شن یا ریگ باشد , اگر نجس شود با آب قلیل نیز پاك می شود.



181- زمین سنگ فرش و آجر فرش و زمین سختی كه آب در آن فرو نمی رود , اگر نجس شود با آب قلیل پـاك مـی گردد , ولی باید به قدری آب روی آن بریزند كه جاری شود , و اگر آبی كه روی آن ریخته اند از سـوراخـی بیرون نرود و در جایی جمع شود برای پاك شدن آنجا باید آب جمع شده را با پارچه ای یا ظرفی بیرون آورند.



182- اگر ظاهر نمك سنگ و مانند آن نجس شود با آب كمتر از كر هم پاك می شود.



183- اگر شكر نجس آب شده را قند بسازند و در آب كر یا جاری بگذارند پاك نمی شود.





زمین



184- زمـیـن بـا چهار شرط كف پا و ته كفش را پاك می كند , اول : آنكه زمین پاك باشد , دوم : آنكه بنابر احـتـیاط خشك باشد , سوم : آنكه بنابر احتیاط لازم نجاست از ناحیه زمین حاصل شده باشد چهارم : آنكه اگر عین نجس مثل خون و بول یا متنجس مثل گلی كه نجس شده در كف پا و ته كفش باشد به واسطه راه رفـتـن یـا مالیدن پا به زمین برطرف شود و چنانچه قبلا عین نجاست برطرف شده باشد با راه رفتن یا مـالیدن پا به زمین بنابر احتیاط لازم پاك نمی شود و نیز زمین باید خاك یا سنگ یا آجر فرش و مانند اینها باشد و با راه رفتن روی فرش , حصیر و سبزه كف پا و ته كفش نجس پاك نمی شود.



185- پاك شدن كف پا و ته كفش نجس , به واسطه راه رفتن روی آسفالت و روی زمینی كه با چوب فرش شده محل اشكال است .



186- بـرای پـاك شدن كف پا و ته كفش بهتر است مقدار پانزده ذراع دست یا بیشتر راه بروند , اگرچه به كمتر از پانزده ذراع یا مالیدن پا به زمین نجاست برطرف شود.



187- لازم نیست كف پا و ته كفش نجس تر باشد , بلكه اگر خشك هم باشد به راه رفتن پاك می شود.



188- بـعـد از آنـكه پا یا ته كفش نجس به راه رفتن پاك شد , مقداری از اطراف آن هم كه معمولا به گل آلوده می شود پاك می گردد.



189- كسی كه با دست و زانو راه می رود , اگر كف دست یا زانوی او نجس شود , پاك شدن آن با راه رفتن محل اشكال است .



و همچنین است ته عصا , ته پای مصنوعی , نعل چهار پایان , چرخ اتومبیل و درشكه و مانند اینها.



190- اگـر بـعـد از راه رفـتن , بو یا رنگ یا ذره های كوچكی از نجاست كه دیده نمی شود , در كف پا یا ته كـفـش بـماند اشكال ندارد , اگر چه احتیاط مستحب آن است كه به قدری راه بروند كه آنها هم برطرف شوند.



191- توی كفش به واسطه راه رفتن پاك نمی شود.



و پاك شدن كف جوراب به واسطه راه رفتن محل اشكال است مگر اینكه كف آن از چرم یا مانند آن باشد.





آفتاب



192- آفتاب زمین , ساختمان و دیوار را با پنج شرط پاك می كند , اول آنكه چیز نجس به طوری تر باشد كه اگر چیز دیگر به آن برسد تر شود پس اگر خشك باشد باید به وسیله ای آن را تر كنند تا آفتاب خشك كند.



دوم : آنكه اگر عین نجاست در آن چیز باشد پیش از خشك شدن به تابیدن آفتاب آن را برطرف كنند سوم : آنـكه چیزی از تابیدن آفتاب جلوگیری نكند , پس اگر آفتاب از پشت پرده یا ابر و مانند اینها بتابد و چیز نـجـس را خـشـك كـنـد , آن چـیـز پاك نمی شود , ولی اگر ابر به قدری نازك باشد كه از تابیدن آفتاب جلوگیری نكند , اشكال ندارد.



چـهـارم : آنـكه آفتاب به تنهایی چیز نجس را خشك كند , پس اگر مثلا چیز نجس به واسطه باد و آفتاب خـشـك شود , پاك نمی گردد , ولی اگر باد بقدری كم باشد كه نگویند به خشك شدن چیز نجس كمك كرده اشكال ندارد.



پنجم : آنكه آفتاب مقداری از بنا و ساختمان را كه نجاست به آن فرو رفته , یك مرتبه خشك كند.



پـس اگر یك مرتبه بر زمین و ساختمان نجس بتابد و روی آن را خشك كند و دفعه دیگر زیر آن را خشك نماید , فقط روی آن پاك می شود و زیر آن نجس می ماند.



193- آف تاب حصیر نجس را پاك می كند ولی اگر با نخ بافته شده باشد پاك شد نخها محل اشكال است و همچنین پاك شدن درخت , گیاه و در و پنجره به واسطه آفتاب محل اشكال است .



194- اگـر آفتاب به زمین نجس بتابد , بعد انسان شك كند كه زمین موقع تابیدن آفتاب تر بوده یا نه , یا تری آن به واسطه آفتاب خشك شده یا نه آن زمین نجس است , و همچنین است اگر شك كند كه پیش از تابش آفتاب عین نجاست از آن برطرف شده یا نه , یا شك كند كه چیزی مانع تابش آفتاب بوده یا نه .



195- اگـر آفتاب به یك طرف دیوار نجس بتابد , و به وسیله آن طرفی كه آفتاب به آن نتابیده نیز خشك شود بعید نیست هر دو طرف پاك شود.