کد مطلب:321346 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:118
جواب
گویا مقصود این است كه آیاتی پشت سر هم بنویسد و به خرج عوام بدهد كه اینها همه دلیل مطلب ماست و نمی دانم جهت چیست كه یك جائی وقوف می كند آیات كه بسیار است در بند مناسب مقام هم كه نیست پس علت وقوف چیست خلاصه پس آیه ی اولی موافق حدیث شریف تأویلش جاری در اهل زمان غیبت است نه غیر ایشان كه به واسطه طول غیبت قلوب ایشان قسی می شود و بیشتر ایشان فاسقند و مراد از زنده كردن زمین بعد از مرگ آن اقامه عدل است بعد از جور و مقصود از موت زمین كفر اهل زمین است و چون قائم (ع) اقامه ی عدل می فرماید زمین را زنده می كند حال نمیدانم امروز اقامه ی عدل شده و كفر از عالم برداشته شده یا نه و آیه ی ان المصدقین تا آخر در ثواب صدقه و قرض الحسنه است كه در آخرت به شخص می دهند و در حدیث شریف می فرماید كه بر باب جنت مكتوب است كه صدقه به عشر است و قرض به ثمانیة عشر و آیه ی والذین آمنوا تا اخر در ثواب ایمان است و عقاب كفر كه در آخرت به شخص می رسد و دلیل بر این است كه مؤمن صدیق است و شهید به هر قسم كه از دنیا برود چنان كه در اخبار فرموده اند و آیه اعلموا ان الحیوة الدنیا تا آخر در ذم حیوة دنیا است و مثل فناء آن به نباتی كه خشك می شود و صریح است در این كه آخرت امرش بر خلاف دنیا است و در آنجا عذاب شدید است و مغفرت از خداوند و رضوان از برای مؤمنین و امروز اگر عذاب مؤمنین بیشتر نباشد لااقل مقسوم و مشترك میانه كافر و مؤمن است نهایت در مؤمنین عذاب گفته نشود بلا گفته می شود غرض كه شداید دنیا بر ایشان بسیار است و البته در بهشت برای مؤمن به این منوال نخواهد بود و اگر نعوذ بالله این طور باشد زحمت بیهوده كشیده كه خود را از شهوات خود باز داشته خلاصه و آیه آخر در امر به سبقت به ایمان است و عمل و كسب درجات ایمان چنان كه در اخبار
بیان فرموده اند و وعده ی جنتی كه عرض آن به قدر عرض آسمان و زمین است و همچو جنتی امروز برای مؤمنین در این دنیا فراهم نیست بلكه فرموده اند الدنیا سجن المؤمن و جنة الكافر دنیا از برای مؤمن زندان است و از برای كافر بهشت و كافر هر قدر كه در این دنیا سخت بگذارند همین كه به آخرت می آید و عذاب آخرت را می بیند خواهد دید كه همان شداید دنیا برای او جنتی بود كه از دست رفت خلاصه و اما تحقیقاتی كه از خود كرده ملاحظه كنید به چه چرب زبانی می خواهد باطل خود را در اذهان جا بدهد كه این كه مردم درك عذاب نمی كنند با اینكه من می گویم كه قیامت سرپا است و كفار در آتشند به جهت این است كه شدت عذاب آنها را مست كرده و غافل از عذاب شده اند و شاید منظورش اشاره به قول خداوند است كه می فرماید یا ایها الناس اتقوا ربكم ان زلزلة الساعة شی عظیم یوم ترونها تذهل كل مرضعة عما ارضعت و تضع كل ذات حمل حملها و تری الناس سكاری و ما هم بسكاری ولكن عذاب الله شدید و در اخبار شرح زلزله ساعت را به تفصیل فرموده اند و در تفسیر و تری الناس سكاری از علی بن ابراهیم وارد شده است كه یعنی عقل از سرشان می رود از شدت خوف و فزع و متحیر می شوند عرض می كنم این معنی سكاری است و ملاحظه می كنی كه خداوند فرموده كه سكاری نیستند ولكن عذاب خدا سخت است و از این گذشته كه هر قدر عقل از سر ایشان برود از حیوان كه بی عقل تر نمی شوند و حیوان را هم اگر در آتش بیاندازند البته احساس سوزش و درد می كند و همچو نیست كه ملتفت عذاب نشوند و چگونه چنین باشد و حال این كه غفلت در این مقام نیست و عذبا خدا سست شدن ندارد چه جای این كه به جائی برسد كه درك نكنند چنان كه خداوند می فرماید ان المجرمین فی عذاب جهنم خالدون لا یفتر عنهم و هم فیه مبلسون یعنی عذاب جهنم سست نمی شود از ایشان و مأیوسند از خیر و این است كه حضرت امیر (ع) بعد از آن كه بعضی از عذاب های جهنم را شمرده فرمود در عذابی هستند كه حرارت آن شدید است و آتشی كه مطبق است بر اهلش كه گشوده نمی شود از ایشان ابدا و داخل نمی شود بر ایشان بادی ابدا و منقضی نمی شود عمر ایشان ابدا عذاب همیشه شدید است و عقاب همیشه تازه است خانه زوال نیست كه فانی بشود و اجال قوم منقضی نمی شود انتهی حالا تو را به خدا انصاف بده كه همچو عذابی غفلت برمی دارد پس اینكه امروز می بینی كه خلق از عذاب غافل شده اند با این كه در حقیقت جهنم احاطه به آنها نموده بدان كه هنوز در دنیایند كه چشم و گوش و ادراك ایشان بسته است و این است كه به مواعظ
خداوند متعظ نمی شوند و نادم از اعمال خود نیستند و اما در آخرت نادم خواهند شد و هر چه التماس كنند كه مهلت بدهید برگردیم و عمل كنیم نخواهند داد بلكه اگر التماس كنند كه ما را بكشید كه درك عذاب نكنیم آن ها را نمی كشند چنان كه خداوند فرموده و نادوا یا مالك لیقض علینا ربك قال انكم ماكثون یعنی ای مالك پرورنده ی تو ما را بكشد جواب می دهد كه در جهنم خواهید بود یعنی مرگی نیست و زنده خواهید بود خلاصه پس این ها دل خوش كردن است كه مصنف زحمت كشیده و از خداوند مسئلت می كنیم به حق محمد و آل محمد علیهم السلام كه دست ما را از دامان ولای آل محمد كوتاه نكند و میان ما و ایشان جدائی نیاندازد.
بیان فرموده اند و وعده ی جنتی كه عرض آن به قدر عرض آسمان و زمین است و همچو جنتی امروز برای مؤمنین در این دنیا فراهم نیست بلكه فرموده اند الدنیا سجن المؤمن و جنة الكافر دنیا از برای مؤمن زندان است و از برای كافر بهشت و كافر هر قدر كه در این دنیا سخت بگذارند همین كه به آخرت می آید و عذاب آخرت را می بیند خواهد دید كه همان شداید دنیا برای او جنتی بود كه از دست رفت خلاصه و اما تحقیقاتی كه از خود كرده ملاحظه كنید به چه چرب زبانی می خواهد باطل خود را در اذهان جا بدهد كه این كه مردم درك عذاب نمی كنند با اینكه من می گویم كه قیامت سرپا است و كفار در آتشند به جهت این است كه شدت عذاب آنها را مست كرده و غافل از عذاب شده اند و شاید منظورش اشاره به قول خداوند است كه می فرماید یا ایها الناس اتقوا ربكم ان زلزلة الساعة شی عظیم یوم ترونها تذهل كل مرضعة عما ارضعت و تضع كل ذات حمل حملها و تری الناس سكاری و ما هم بسكاری ولكن عذاب الله شدید و در اخبار شرح زلزله ساعت را به تفصیل فرموده اند و در تفسیر و تری الناس سكاری از علی بن ابراهیم وارد شده است كه یعنی عقل از سرشان می رود از شدت خوف و فزع و متحیر می شوند عرض می كنم این معنی سكاری است و ملاحظه می كنی كه خداوند فرموده كه سكاری نیستند ولكن عذاب خدا سخت است و از این گذشته كه هر قدر عقل از سر ایشان برود از حیوان كه بی عقل تر نمی شوند و حیوان را هم اگر در آتش بیاندازند البته احساس سوزش و درد می كند و همچو نیست كه ملتفت عذاب نشوند و چگونه چنین باشد و حال این كه غفلت در این مقام نیست و عذبا خدا سست شدن ندارد چه جای این كه به جائی برسد كه درك نكنند چنان كه خداوند می فرماید ان المجرمین فی عذاب جهنم خالدون لا یفتر عنهم و هم فیه مبلسون یعنی عذاب جهنم سست نمی شود از ایشان و مأیوسند از خیر و این است كه حضرت امیر (ع) بعد از آن كه بعضی از عذاب های جهنم را شمرده فرمود در عذابی هستند كه حرارت آن شدید است و آتشی كه مطبق است بر اهلش كه گشوده نمی شود از ایشان ابدا و داخل نمی شود بر ایشان بادی ابدا و منقضی نمی شود عمر ایشان ابدا عذاب همیشه شدید است و عقاب همیشه تازه است خانه زوال نیست كه فانی بشود و اجال قوم منقضی نمی شود انتهی حالا تو را به خدا انصاف بده كه همچو عذابی غفلت برمی دارد پس اینكه امروز می بینی كه خلق از عذاب غافل شده اند با این كه در حقیقت جهنم احاطه به آنها نموده بدان كه هنوز در دنیایند كه چشم و گوش و ادراك ایشان بسته است و این است كه به مواعظ
خداوند متعظ نمی شوند و نادم از اعمال خود نیستند و اما در آخرت نادم خواهند شد و هر چه التماس كنند كه مهلت بدهید برگردیم و عمل كنیم نخواهند داد بلكه اگر التماس كنند كه ما را بكشید كه درك عذاب نكنیم آن ها را نمی كشند چنان كه خداوند فرموده و نادوا یا مالك لیقض علینا ربك قال انكم ماكثون یعنی ای مالك پرورنده ی تو ما را بكشد جواب می دهد كه در جهنم خواهید بود یعنی مرگی نیست و زنده خواهید بود خلاصه پس این ها دل خوش كردن است كه مصنف زحمت كشیده و از خداوند مسئلت می كنیم به حق محمد و آل محمد علیهم السلام كه دست ما را از دامان ولای آل محمد كوتاه نكند و میان ما و ایشان جدائی نیاندازد.