کد مطلب:36111 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:141
«و بدان كه اعجاب به نفس و از خود راضی بودن ضد درستی و رشد است، و خود افت عقول و درایتها می باشد» اری! از خود راضی بودن و خود را خوب دیدن ضد درستی است و خلاصه این حالت، عین نادرستی است و خلاف رشد و صلاح آدمی می باشد بزرگترین آفت عقل همان اعجاب بنفس است، عقل آدمی بر اثر اعجاب بنفس آفت زده می شود و از پای در می آید و نورانیت خرد انسانی بر اثر اعجب زائل می گردد و ظلمات و تاركی، محیط عقل و فكر و نظر آدمی را فرامی گیرد. انسان بر اثر عجب، آنچنان ظلمانی می شود و به قهقرا می رود كه در عین نادانی و با وجود آنكه مظهر جهل است خود را حكیم دوران و مجمع فضائل و كمالات می بیند و نه تنها در پی رفع جهل خود برنمی آید و مجهولات خویش را از رهگذر تعلم و فراگیری و سوال و پرسش تبدیل به معلومات نمی كند كه متوقع است [صفحه 141] از رسولخدا صلی الله علیه و آله نقل شده كه حضرت موسی به شیطان فرمود: «اخبرنی بالذنب الذی اذا اذنبه ابن آدم ساتخوذت علیه» ؟ به من بگو كدام گناه است كه هر زمان آدمی آنرا انجام داد تو بر او غلبه خواهی یافت ؟ شیطان گفت: «اذا اعجبته نفسه و استكثر عمله و صغر فی عینه ذنبه»[1] هنگامی كه اعجاب به نفس پیدا كرده، كار خوب خود را بزرگ بشمرد و گناهش در نظرش كوچك جلوه كند. از یكی از دو امام- امام باقر یا امام صادق علیه السلام- نقل شده كه دو نفر وارد مسجد شدند یكی عابد و دیگری فاسق ولی بیرون رفتند در حالیك شخص فاسق، مومنی راستین و صدیق شده و عابد، فاسق گردیده بود و این بدان جهت بود كه عابد، داخل می شد در حالی كه به عبادت خود می بالید و دلخوش بود و فكرش در این جهت دور می زد و اندیشه ی فاسق در پشیمانی بر فسقش بود و از خداوند از گناهانی كه انجام داده بود طلب غفران می كرد.[2]. حضرت صادق علیه السلام می فرماید: عالمی به نزد عابدی آمد و به او گفت: نماز تو چگونه است؟ عابد گفت: آیا از نماز شخصی مثل من پرسش میشود؟ و حال آنكه من از فلان زمان عبادت خدا می كنم. عالم گفت: گریه تو چگونه است؟ عابد پاسخ داد: آنچنان گریه می كنم كه اشكم جاری می شود عالم گفت: اگر بخندی و خائف باشی بهتر از این گریه است در حالیكه به گریه و عمل خود شادمانی و می بالی. به راستی كه انسان مدل- كسیكه به عمل خود شادی می كند و می بالد- هیچ چیز از عمل او بالا نخواهد رفت.[3]. حضرت صادق علیه السلام می فرماید: «من دخله العجب هلك»[4] كسیكه عجب و خود بینیدروجودش راه یافت هلاك خواهد گردید. [صفحه 142]
(و اعلم ان الاعجاب ضد الصواب و افه الالباب)
صفحه 141، 142.